Θυμάσαι εκείνη την ταινία, που πρωταγωνιστούσε ο Τζιμ Κάρεϊ κι έλεγε: «Ναι, σε όλα»; 

Ήταν ένας άνθρωπος τρομερά εγκλωβισμένος στους αρνητικούς του τρόπους, μέχρι την ημέρα που, πηγαίνοντας σε ένα σεμινάριο αυτοβελτίωσης, μαθαίνει να απελευθερώνει τη «δύναμη του ‘Ναι’». Ζώντας λοιπόν «καταφατικά» για έναν ολόκληρο χρόνο, βιώνει θετικές εμπειρίες: Παίρνει προαγωγή, βρίσκει κι ένα νέο έρωτα. Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος αποφασίζει πως οτιδήποτε «πολύ» (ακόμα κι αν πρόκειται για θετική σκέψη), δεν είναι απαραίτητα καλό πράγμα.  

Να σου πω την αλήθεια, συμφωνώ πως οι «αρνητικοί» χαρακτήρες δεν είναι αγαπητοί, ωστόσο κι αυτές οι «δουλείες του ‘Ναι'», καλές δεν μου ακούγονται…  

Οι άνθρωποι θεωρούν φυσιολογικό το να κατευθύνονται, μαθαίνουν μάλιστα να το προάγουν σε «καθοδηγούνται», απλώς δυσκολεύονται να αντιληφθούν πως από την καθοδήγηση μέχρι την κυριαρχία είναι μερικά «Ναι» δρόμος… 

Όσο να πεις, η εξουσία είναι κάτι μυστηριώδες για τους απλούς ανθρώπους, κάτι θαυμαστό ή σατανικό (δεν μπορούν να αποφασίσουν καλά καλά), αλλά μη μπορώντας να το προσδιορίσουν, δεν μπορούν παρά να υποκλίνονται μπροστά της. Βλέπεις, είναι πολύ εύκολο να θαυμάζουμε αυτό που δεν μπορούμε να κατέχουμε, ειδικά όταν δεν ξέρουμε καν πώς δουλεύει… Αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία εξευγενισμένη μορφή δουλείας, αν με ρωτάς. 

Δεν χρειάζεται να πας στα πολύ μεγάλα και μακρινά, στην πολιτική ή στην –ακόμα σκληρότερη- εκκλησιαστική εξουσία, αρκεί να δεις πώς μερικοί άνθρωποι, τρέφουν τόσο πολύ σεβασμό για τους ανωτέρους τους, που δεν τους περισσεύει καθόλου για τον εαυτό τους! 

Έχω διάφορα θέματα με την Ελευθερία. Με αυτήν την πολύ χρησιμοποιημένη και πολύ παρεξηγημένη έννοια. 

Απ’ τις απλές σχέσεις των ανθρώπων, όπου λανθασμένα θεωρείται ότι η αγάπη προϋποθέτει ή, το χειρότερο, «απαιτεί» υποταγή («αν με θελήσεις ξανά, αναζήτησέ με κάτω απ’ τις σόλες του παπουτσιού σου») μέχρι τις κοινωνικές σχέσεις, όπως αυτές ορίζονται απ’ τις νόρμες της κάθε εποχής, ερχόμαστε αντιμέτωποι με διαφόρων λογιών «δουλείες». 

Κάποιοι τις ορίζουν ως «συμβιβασμούς», αλλά κι έτσι να είναι, το αποτέλεσμα δεν αλλάζει: Η ελευθερία του ατόμου κατακερματίζεται ή χάνεται για πάντα και η μόνη που τους απομένει είναι να διαλέξουν εκείνοι τη σκλαβιά τους (που κι αυτό, μεταξύ μας, μικρό πράγμα δεν το λες).  

«Στέκομαι σούζα» στον άντρα μου, στη γυναίκα μου, στο αφεντικό μου.

«Φίλησα κατουρημένες ποδιές» για να βρω μια δουλειά. 

«Γίνομαι χαλί να με πατήσουν» οι φίλοι μου, οι συγγενείς μου…

«Κάνω τεμενάδες» στους υψηλά ιστάμενούς μου για να έχω κι αύριο δουλειά… 

Μικρές, απλές, καθημερινές φράσεις που στιγματίζουν τη ζωή μας, απεικονίζοντας απλώς μια αλήθεια: Είμαστε υποδουλωμένοι, ζούμε ανελεύθεροι, υποταγμένοι σε όλες αυτές τις μικρές ή μεγάλες «δουλείες του ‘Ναι’».  

«Άιντε θύμα, άιντε ψώνιο, άιντε σύμβολο αιώνιο, αν ξυπνήσεις μονομιάς, θα ’ρθει ανάποδα ο ντουνιάς», γράφει ο ποιητής στη «Μπαλάντα του κυρ Μέντιου».  

Υπάρχει και Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Δουλείας, η οποία θεσπίστηκε για να μας πει ότι, αν δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο για να σώσουμε τον κόσμο, τουλάχιστον ας αναζητήσουμε τη δύναμη να πούμε «Όχι». 

Όχι, σε εκείνα που αντιβαίνουν στη λογική  μας.

Όχι, σε εκείνα που προσβάλλουν την αισθητική μας.

Όχι, σε εκείνα που θίγουν την ηθική μας.

Όχι, σε εκείνα που μειώνουν την υπόστασή μας…  

Δεν είναι πως έτσι θα γίνουμε πιο «ελεύθεροι».

Είναι που έτσι θα σταματήσουμε να είμαστε «δούλοι» της καθημερινότητάς μας, κυρίως αυτής που την ορίζουν άλλοι, χωρίς εμάς, για μας… 

*Εύα Τσαροπουλου

Ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας υπήρξε μια προσωπικότητα πολυσχιδής, επίμονη, αφοσιωμένη, ακάματη και ζωηρή. Διέλαμψε απανταχού της Γης, χτίζοντας γέφυρες με τους ανθρώπους ανεξαρτήτως θρησκείας. Τι λένε για τον ιεράρχη μελετητής του έργου του και ο μοναδικός διδακτορικός φοιτητής του.

Θλίψη μεν, ευγνωμοσύνη δε.

Η Ορθοδοξία –η Εκκλησία, οι σπουδές, η ιεραποστολή, η διανόηση, πάνω απ’ όλα η αγαπητική της διάσταση– υπήρξε τυχερή που στις τάξεις της διέλαμψε ένας πεφωτισμένος, αναγεννησιακός και ταυτόχρονα διαχρονικός ιεράρχης. Που «με τη ζωή του μαρτύρησε βιωματικά την αγάπη του τριαδικού Θεού και την έμπρακτη προσφορά προς κάθε άνθρωπο».

Ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος Γιαννουλάτος ήταν η αποκρυστάλλωση της αγάπης, της ανιδιοτέλειας, της μόρφωσης, της στωικότητας και της μαχητικότητας. Ενας άνθρωπος που συνδύαζε τη θεωρία και την πράξη. Σε κάθε γωνιά της Γης, πέρα από σύνορα και προκαταλήψεις, όπου έδρασε στον σχεδόν έναν αιώνα της ζωής του.

Η ταπεινή οικογένεια και η δίψα για τον άνθρωπο
Ο Αναστάσιος Γιαννουλάτος, γεννημένος στον Πειραιά τον Νοέμβριο του 1929, δεν ήταν μόνο ένας θρησκευτικός ηγέτης· ούτε απλώς ένας διανοούμενος, πολύγλωσσος ιεράρχης. Υπήρξε σημείο αναφοράς για όλα όσα σηματοδοτούν την πίστη, την ελπίδα, την αγάπη, τα τρία ταύτα.

Η ταπεινότητα της οικογένειάς του, η βαθιά της πίστη σε Θεό και άνθρωπο, είχε αποτελέσει πεδίον δόξης λαμπρόν για τον μετέπειτα ιεραπόστολο του κόσμου· η δίψα και η αγάπη του για το ανθρώπινο και το θεϊκό, για τις δυνατότητες και των δύο, τροφοδοτήθηκαν από τα χρόνια του Πειραιά του Μεσοπολέμου.

Η δίψα και η αγάπη του για το ανθρώπινο και το θεϊκό, για τις δυνατότητες και των δύο, τροφοδοτήθηκαν από τα χρόνια του Πειραιά του Μεσοπολέμου.

Οι σπουδές στη Θεολογική Σχολή Αθηνών ήταν το πρώτο βήμα. Αριστούχος απόφοιτος το 1952, είχε λάβει ήδη τα πρώτα εφόδια ενός ανθρώπου γεμάτου κατανόηση και γνώση, περιέργεια και αδημονία να συναναστραφεί τον κόσμο όπου Γης. Δεν ήθελε να κηρύξει, ήθελε να κουβεντιάσει, να καταλάβει.

Εχοντας ήδη εμπλακεί σε ορθόδοξες χριστιανικές νεανικές ομάδες, όπως η «Ζωή», ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος είχε μάθει τον τρόπο να αφουγκράζεται. Τότε, αφού πρώτα είχε χειροτονηθεί διάκονος το 1960, με υποτροφίες του γερμανικού ιδρύματος Alexander von Humboldt, συνέχισε τις σπουδές του στα πανεπιστήμια του Αμβούργου και του Μαρβούργου (όπου είχε επίσης διδάξει αρχαία και νέα ελληνικά), ειδικευόμενος στη Θρησκειολογία, την Εθνολογία και την Ιεραποστολική.

Ηταν το δεύτερο βήμα για να χτίσει μέσα του τις έννοιες της ενότητας και της θεραπείας των ανθρώπων.

Η επιστροφή στην Αθήνα
Η δεκαετία του ’70 τον έφερε στην Αθήνα, στο πανεπιστήμιο απ’ όπου όλα είχαν ξεκινήσει, έχοντας ήδη λάβει, το 1965, το διδακτορικό του δίπλωμα με θέμα «Το μωαμεθανικό προσηλυτιστικό κίνημα στην Αφρική». Επί εικοσαετία, ο Αναστάσιος ήταν ένας γοητευτικός δάσκαλος, αφοσιωμένος στις σπουδές και τους φοιτητές του, από τους οποίους είχε αυξημένες απαιτήσεις. Ηταν δεύτερη φύση του η ολοκλήρωση κάθε τομέα στον οποίον ο άνθρωπος επικεντρωνόταν.

Πίστευε ότι η γνώση είναι το θεμέλιο της πίστης, αλλά η πίστη είναι η πυξίδα της γνώσης.

Αυτό που διέκρινε την ακαδημαϊκή του καριέρα στο Αθήνησι Πανεπιστήμιο ήταν η ίδρυση του Διαχριστιανικού Κέντρου Ιεραποστολικών Σπουδών, απόρροια της ιεραποστολικής του δράσης στην Αφρική επί έτη πολλά. Ταυτόχρονα, ασφαλώς, δεν έπαψε στιγμή να μελετά, να γράφει και να δημοσιεύει.

Εξάλλου, ο ίδιος πίστευε ότι η γνώση είναι το θεμέλιο της πίστης, αλλά η πίστη είναι η πυξίδα της γνώσης, κάτι που ενεθάρρυνε τους φοιτητές του να ακολουθήσουν, με όποιον τρόπο εκείνοι κρίνουν, τον δρόμο της αλήθειας –υπό θεολογική έννοια– και της διακονίας.

Ο μοναδικός διδακτορικός φοιτητής του Αναστασίου
Ο π. Αλέξανδρος Καρυώτογλου θυμάται…

Γνωριζόμαστε από τη δεκαετία του ’60, όταν παρακολουθούσαμε με τη σύζυγό μου μαθήματα στο Κέντρο Ιεραποστολικών Σπουδών που είχε ιδρύσει ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος. Είχαμε κουβεντιάσει πολλές φορές μαζί του, είχαμε συνδεθεί. Μάλιστα, είχε χοροστατήσει στον γάμο μας στις 23 Μαΐου του 1973, στην Παναγίτσα της Ν. Φιλοθέης.

Μετά τον γάμο μας, ανέθεσε στη σύζυγό μου και σε εμένα να οργανώσουμε τη βιβλιοθήκη της Μονής Πεντέλης, έως ότου αναχωρήσουμε για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία. Οι υποτροφίες μας άρχιζαν το φθινόπωρο και μέχρι τότε θα χρειαζόμασταν δουλειά. Μας την είχε προσφέρει ο Αναστάσιος.
Ημουν ο μοναδικός διδακτορικός φοιτητής του μακαριστού αρχιεπισκόπου. Ηταν, όμως, και δύσκολη η συνεργασία μαζί του, κυρίως διότι έφευγε πολύ συχνά για την Αφρική, όπου έλαμψε με το ιεραποστολικό του έργο.

Εκείνη έκανε διδακτορικές σπουδές στην Παιδαγωγική των Θρησκευτικών, εγώ υπέβαλα αναγκαστικά τη διατριβή μου για το Ισλάμ και την Ιστορία Θρησκευμάτων –μελετώντας αποκλειστικά κείμενα της περιόδου της Τουρκοκρατίας–, διότι το θέμα που είχα προτείνει με προτροπή του Γερμανού καθηγητή μου δεν θα περνούσε στην Ελλάδα αν ήθελα να ακολουθήσω πανεπιστημιακή καριέρα τότε. Ο Αναστάσιος ήταν ο βασικός πυλώνας της τριμελούς επιτροπής που παρακολουθούσε τη διατριβή μου. Είχε, δε, φροντίσει να εξασφαλίσω ένα χειρόγραφο που φυλασσόταν στη Μονή Βλατάδων στο Αγιον Ορος.

Ημουν ο μοναδικός διδακτορικός φοιτητής του μακαριστού αρχιεπισκόπου. Ηταν, όμως, και δύσκολη η συνεργασία μαζί του, κυρίως διότι έφευγε πολύ συχνά για την Αφρική, όπου έλαμψε με το ιεραποστολικό του έργο. Ωστόσο, από τις αυστηρότατες παρατηρήσεις του κατάλαβα ότι ήταν ένας άνθρωπος της απολύτου ακρίβειας – στη διατύπωση, στην εν γένει έκφραση. Δεν ήθελε προχειροδουλειές. Ηταν και ακριβοδίκαιος. Μου είχε πει εκ των προτέρων ότι στην εισήγησή του κατά την υποστήριξη της διατριβής μου δεν θα ανέφερε μόνο τις αρετές του έργου μου. Αντιθέτως, τα αρνητικά στοιχεία που είχε αναφέρει ήταν μάλλον περισσότερα από τα θετικά.

Από τις αυστηρότατες παρατηρήσεις του κατάλαβα ότι ήταν ένας άνθρωπος της απολύτου ακρίβειας – στη διατύπωση, στην εν γένει έκφραση. Δεν ήθελε προχειροδουλειές.

Ηταν ένας άνθρωπος που ήθελε να ακολουθείς κατά γράμμα τις οδηγίες του. Πολλές φορές, δυσφορούσε με τελείως απλά πράγματα, όπως οι ευχαριστίες στον πρόλογο της διατριβής μου. Μέχρι που είχα σκεφτεί κάποια στιγμή να παρατήσω το διδακτορικό, αλλά ο ίδιος με είχε πιέσει να συνεχίσω».

Είχαμε έκτοτε συναντηθεί πολλές φορές. Κι αν με είχε στενοχωρήσει από καιρού εις καιρόν, το μεγαλείο του είχε φανεί όταν ήθελε να με κοινωνήσει ο ίδιος στο πλαίσιο ενός Ισλαμοχριστιανικού Διαλόγου που είχαμε διοργανώσει στο Σεράγεβο. Ηθελε να δείξει πως ό,τι κι αν είμαστε, ό,τι κι αν κάνουμε, το σώμα και το αίμα του Χριστού τα επουλώνει όλα και όλα τα ξεπερνάει.

Τον αγάπησα. Τον σεβάστηκα. Γνώρισα τα λεπτά του σημεία. Ηταν σπουδαίο το μεγαλείο του Αναστασίου.

Στα χνάρια των αποστόλων
Ξεχωριστό είναι το κεφάλαιο της πολυσχιδούς και ακάματης ζωής του Αναστασίου για την ιεραποστολική του δράση στην Αφρική, την περίοδο από το 1959 κι εντεύθεν. Κένυα, Ζαΐρ, Τανζανία, Ουγκάντα, σε πόλεις και χωριά, στα μήκη και τα πλάτη της υποσαχάριας Αφρικής, ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος κήρυξε την πίστη και την αλληλοβοήθεια.

Ο Αναστάσιος όχι μόνο κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αφρική, αλλά μελέτησε εις βάθος τις αφρικανικές φυλές, μαθαίνοντας ασφαλώς και τις γλώσσες των χωρών όπου διακονούσε. «Πίστευε στη σάρκωση του λόγου του Θεού στη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα των λαών».

«Ηταν πρωτοπόρος της αναβίωσης του ιεραποστολικού έργου στην Ελλάδα ήδη από το 1959 – της “λησμονημένης εντολής του Θεού”, με τα δικά του λόγια»,

λέει στην «Κ» ο δρ Νίκος Τσιρέβελος, διδάσκων του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ, ο οποίος έχει εργαστεί ερευνητικά στην προσφορά του Αναστασίου.
«Ο ίδιος δεν ήθελε να λέει “ιεραποστολή”, διότι ενείχε τον φόβο να ακουστεί ως προσηλυτισμός», συμπληρώνει ο συνομιλητής μας. «Προτιμούσε τον όρο “μαρτυρία της ζωής του Χριστού”. Η συνεισφορά του με το Διορθόδοξο Ιεραποστολικο Κέντρο και το ομώνυμο περιοδικο “Πορευθέντες” είναι ανεκτίμητη», συμπληρώνει.

Ηταν πρωτοπόρος της αναβίωσης του ιεραποστολικού έργου στην Ελλάδα ήδη από το 1959 – της «λησμονημένης εντολής του Θεού», όπως έλεγε.
Ζωντανά μνημεία της παρουσίας του εκεί είναι τα σχολεία, οι ναοί, τα ιατρικά κέντρα, η Πατριαρχική Σχολή «Αρχιεπίσκοπος Kύπρου Μακάριος» στην Αλεξάνδρεια και οι χειροτονίες δεκάδων ιερέων. Το όραμά του ενσαρκωνόταν στη βαθιά του αφοσίωση στην άποψη και τη θέση ότι η πίστη δεν έχει χρώμα. Εχει ανθρώπινη καρδιά.

Επί δεκαετίες, ο Αναστάσιος όχι μόνο κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αφρική, αλλά μελέτησε εις βάθος τις αφρικανικές φυλές, μαθαίνοντας ασφαλώς και τις γλώσσες των χωρών όπου διακονούσε. «Ηταν ανέκαθεν διαπολιτισμική η προσέγγιση του μακαριστού αρχιεπισκόπου», επισημαίνει ο Νίκος Τσιρέβελος. «Πίστευε στη σάρκωση του λόγου του Θεού στη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα των λαών. Γνώριζε ότι δεν έφτανε να γνωρίζει τη γλώσσα για να κηρύξει το Ευαγγέλιο. Επρεπε να βρει τρόπους να το προσαρμόσει στις ζωές και τις συνήθειες των αφρικανικών λαών», προσθέτει ο ίδιος.

Η Εκκλησία της Αλβανίας αναγεννάται
Επιτάφιος στον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως στα Τίρανα. AP Photo/Hektor Pustina
Το 1992 ήταν η χρονιά που έμελλε να αποτελέσει το λογικότατο επιστέγασμα της προσφοράς του και, την ίδια στιγμή, σήμανε την αναγέννηση της Ορθοδόξου Εκκλησίας στη δύσκολη περίοδο της μετακομμουνιστικής Αλβανίας, ενός έθνους δεδηλωμένα αθεϊστικού. Ηταν μια αποστολή σχεδόν ακατόρθωτη.

Το θάρρος του ήταν αρκετό, και πάντα η πίστη του. Αυτά ήταν που έδωσαν νέα, ολοζώντανη πνοή σε μιαν Εκκλησία που είχε βυθιστεί στη λήθη. «Προχώρησε στον λεγόμενο επανευαγγελισμό της Αλβανίας».

Κι όμως… Το θάρρος του ήταν αρκετό, και πάντα η πίστη του. Αυτά ήταν που έδωσαν νέα, ολοζώντανη πνοή σε μιαν Εκκλησία που είχε βυθιστεί στη λήθη. Οπως λέει ο Νίκος Τσιρέβελος, «προχώρησε στον λεγόμενο επανευαγγελισμό της Αλβανίας».
Πώς το έκανε; Ανοικοδομώντας δεκάδες ναούς, ιδρύοντας θεολογική ακαδημία, στήνοντας νοσοκομεία –μάλιστα, με τον πρώτο αξονικό τομογράφο στην ιστορία της Αλβανίας–, σχολεία και φιλανθρωπικά κέντρα. Και, φυσικά, το σύμβολο της αναγέννησης της αλβανικής Εκκλησίας: τον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως στα Τίρανα. Οι πέτρες αυτών των ναών έχουν ακούσει τις προσευχές του λαού και μιλούν για την πίστη του. Το είχε πει και το πίστευε βαθιά.

Είχε πάντα στη σκέψη του ότι ο διάλογος δεν είναι κήρυγμα και προσηλυτισμός· είναι μαρτυρία και ελευθερία.

Η προσφορά του, όμως, δεν απευθύνθηκε αποκλειστικά στους ορθοδόξους της γειτονικής χώρας· προοριζόταν για όλους τους Αλβανούς πολίτες, ανεξαρτήτως θρησκείας. Η ενότητα και η κοινωνική συνοχή ήταν, άλλωστε, ένας από τους βασικούς πυλώνες της κοσμοθεωρίας του. Η χωρίς φραγμούς αγάπη ήταν αυτό που ένωνε τον Θεό με τους ανθρώπους.

«Είχε πάντα στη σκέψη του ότι ο διάλογος δεν είναι κήρυγμα και προσηλυτισμός· είναι μαρτυρία και ελευθερία», όπως λέει ο Νίκος Τσιρέβελος.

Η ισχύς εν τη εκκλησιαστική ενώσει

Επάνω σε αυτή την αρχή της δίχως όρια αγάπης και του διαλόγου ως μαρτυρίας και ελευθερίας έχτισε όλες τις γέφυρες προς πάσα ανθρώπινη και θρησκευτική κατεύθυνση. Μάλιστα, πίστευε ότι η συνομιλία των ανθρώπων δεν είναι πολυτέλεια αλλά βασικό συστατικό της ειρήνης. Εξ ου και επένδυσε τα μάλιστα στην ενίσχυση του διαλόγου ανάμεσα στους ορθοδόξους, τους μουσουλμάνους και τους καθολικούς.

Πίστευε ότι ο διάλογος με τον συνάνθρωπο δεν είναι πολυτέλεια αλλά βασικό συστατικό της ειρήνης.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τον είχε τιμήσει λέγοντας ότι ο Αναστάσιος δεν ήταν απλώς ένας ιερέας, ήταν ένας φάρος. «Ο αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος είναι δώρο του ουρανού. Δώρο για την ανθρωπότητα», έχει πει ο κ.κ. Βαρθολομαίος.

Από πλευράς του, ο προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας, Πάπας Φραγκίσκος, τον είχε θαυμάσει για την ακούραστη επιμονή του για διάλογο και ειρήνη, ανεξαρτήτως δυσμενών συνθηκών. Η ενότητα και η κατανόηση θέλουν τόλμη, θυσίες και αφιέρωση.

Από το 2006 και έως της εκδημίας του, δε, ήταν επίτιμος πρόεδρος της Παγκοσμίου Διασκέψεως των Θρησκειών για την Ειρήνη, είχε εκλεγεί πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (2006-2013) και διετέλεσε αντιπρόεδρος της Συνελεύσεως των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών. Μάλιστα, όπως μας λέει ο Νίκος Τσιρέβελος, το 2000 ήταν υποψήφιος για το βραβείο Νομπέλ Ειρήνης.

Κοινός κώδικας με τον Θεό, η αγάπη χωρίς φραγμούς
Το έργο του μακαριστού αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιου Γιαννουλάτου ήταν η ενσάρκωση ότι η αγάπη είναι η πιο δυνατή γλώσσα του Θεού, σύμφωνα με τα δικά του λόγια. Και ακάματα μετέφραζε την ιδέα σε πράξη, τη γλώσσα σε έργο.

Μετέφερε το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας σε κάθε έκφανση της ζωής και της διακονίας.
«Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας σε κάθε έκφανση της ζωής και της διακονίας», σύμφωνα με τον Νίκο Τσιρέβελο. «Κάλεσε για μία διαρκή ευχαριστιακή στάση ζωής στην καθημερινότητα, τη “λειτουργία μετά τη λειτουργία”, όπως έλεγε ο ίδιος».

Σε έναν κόσμο που διψά για ειρήνη και κατανόηση, ο Αναστάσιος υπήρξε ο φάρος που έδειχνε τον δρόμο προς το φως, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη και έναν δρόμο ανοιχτό για τον διάδοχό του, για τις γενιές που έπονται, για τον κόσμο ολόκληρο.

Δημήτρης Αθηνάκης

________________________________________
Το πολυσχιδές έργο, τη συγγραφική και ιεραποστολική δραστηριότητα, τις δράσεις και τις τιμές του μακαριστού αρχιεπισκόπου Αναστασίου μπορεί κανείς να βρει –και να θαυμάσει– εδώ.