Σε ισχύ η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στον Λίβανο
Από τις 04:00 τα ξημερώματα (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) τέθηκε σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στον στρατό του Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ, ενώ τα μάτια όλου του κόσμου είναι στραμμένα στην εφαρμογή της, αλλά και στο μέτωπο στη Λωρίδα της Γάζας.
Μετά από περισσότερο από έναν χρόνο εχθροπραξιών στα σύνορα και δύο μήνες ανοικτού πολέμου, η εκεχειρία μοιάζει ότι παίρνει σάρκα και οστά και σταματά έναν πόλεμο που ανάγκασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στο Ισραήλ και εκατοντάδες χιλιάδες στον Λίβανο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Τη συμφωνία χαιρέτισε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, μιλώντας για «νέα αρχή» στον Λίβανο, η οποία προκύπτει μετά από εβδομάδες διπλωματικών προσπαθειών, τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών, όσο και της Γαλλίας.
Όπως δήλωσε Τζο Μπάιντεν, η συμφωνία σχεδιάστηκε ώστε να οδηγήσει στον μόνιμο τερματισμό των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο πλευρών. Ο λιβανικός στρατός θα κληθεί να αναλάβει τον έλεγχο των παραμεθόριων ζωνών και «ό,τι απομένει από τη Χεζμπολάχ και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις δεν θα επιτραπεί να απειλήσουν ξανά την ασφάλεια του Ισραήλ», ενώ οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα εγγυηθούν πως η συμφωνία θα εφαρμοστεί «εξ ολοκλήρου», όπως ανέφεραν χθες σε κοινή ανακοίνωσή τους ο Τζο Μπάιντεν και ο Γάλλος ομόλογός του Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε πως «οι άμαχοι και στις δυο πλευρές (των συνόρων) σύντομα θα μπορέσουν να επιστρέψουν με κάθε ασφάλεια στις κοινότητές τους».
Ο κ. Μακρόν κάλεσε χθες Τρίτη τη λιβανική πολιτική ηγεσία να οργανώσει «χωρίς καθυστέρηση» εκλογή νέου προέδρου της Δημοκρατίας. Η «ευθύνη» των λιβανικών αρχών και «όλων όσοι ασκούν σημαντικά πολιτικά καθήκοντα» είναι να αναδείξουν νέο αρχηγό του κράτους ικανό να «ενώσει», κάτι που, κατά την άποψη του αρχηγού του γαλλικού κράτους, είναι αναγκαία προϋπόθεση για την «αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας» του Λιβάνου.
«Ο τερματισμός των εχθροπραξιών» δίνει στον Λίβανο «ευκαιρία να αρχίσει, με την υποστήριξη των εταίρων του» διαδικασία «διαρκούς ανάνηψης της χώρας», είπε ο κ. Μακρόν, υποσχόμενος πως «δεν θα φεισθεί ουδεμιάς προσπάθειας» για να «συνοδεύσει» την εφαρμογή της συμφωνίας και η Γαλλία «θα συνεχίσει να κινητοποιείται» για να «στηρίξει» τον Λίβανο.
Αν και δεν έχει δημοσιοποιηθεί το ακριβές περιεχόμενο της συμφωνίας, σύμφωνα με τα όσα είπαν Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν 60 ημέρες στη διάθεσή τους για να αποσύρουν προοδευτικά τις μονάδες τους από τη λιβανική επικράτεια, ενώ οι μαχητές της Χεζμπολάχ πρέπει να αποσυρθούν επίσης απ' τα σύνορα με το Ισραήλ, παίρνοντας μαζί τον βαρύ οπλισμό τους.
Ο στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου θα αναλάβουν τον έλεγχο των θέσεων του ισραηλινού στρατού και της Χεζμπολάχ, ενώ τόσο ο Λίβανος όσο και το Ισραήλ διατηρούν το δικαίωμα στη νόμιμη άμυνα, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Ο αμερικανικός στρατός, σε συνεργασία με τον γαλλικό, θα προσφέρουν τεχνική υποστήριξη στον στρατό του Λιβάνου, ενώ στρατιωτική επιτροπή με τη συμμετοχή διαφόρων χωρών θα διαθέσει περαιτέρω υποστήριξη στον λιβανικό στρατό - εξοπλισμό, εκπαίδευση και χρηματοδότηση.
Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα ενταχθούν σε τριμερή μηχανισμό που είχε δημιουργηθεί μετά τον πόλεμο του 2006 από την προσωρινή δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στον Λίβανο (FINUL στα γαλλικά, UNIFIL στα αγγλικά), το Ισραήλ και τον Λίβανο.
Ο μηχανισμός αυτός, στον οποίο πλέον θα προεδρεύουν οι ΗΠΑ, θα διατηρεί «απευθείας» επικοινωνία με τα διάφορα μέρη και θα επιτρέπει «κάθε φορά που διαπιστώνεται παραβίαση» της συμφωνίας, «ιδίως σοβαρή παραβίαση», να «αντιμετωπίζεται αμέσως», ώστε να αποφευχθεί κλιμάκωση.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε δηλώσει πως η διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός θα εξαρτηθεί από το «τι θα γίνει στον Λίβανο». «Διατηρούμε πλήρη ελευθερία για προχωρήσουμε σε στρατιωτική δράση στον Λίβανο», είχε πει, πριν η κυβέρνησή του δώσει το τελικό πράσινο φως. «Αν η Χεζμπολάχ παραβιάσει τη συμφωνία και αποπειραθεί να επανεξοπλιστεί, θα επιτεθούμε».
Ο ισραηλινός υπουργός Εθνικής Ασφαλείας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ -που ήταν αντίθετος με τη συμφωνία- δήλωσε πως δεν είναι ασφαλής ακόμη η επιστροφή των πολιτών της χώρας στον βορρά και ότι ο λιβανικός στρατός δεν έχει τη δυνατότητα να επικρατήσει σε ενδεχόμενη σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ. «Για να φύγουμε από τον Λίβανο πρέπει να έχουμε δημιουργήσει δική μας ζώνη ασφαλείας», υποστήριξε.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών του Λιβάνου, τον Αμπντάλα Μπου Χαμπίμπ, ο στρατός της χώρας του θα αναπτύξει κάπου 5.000 μέλη στην περιοχή των συνόρων, καθώς θα αποσύρονται οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και οι μαχητές της Χεζμπολάχ.
Από τη δική του πλευρά, στέλεχος του σιιτικού κινήματος δήλωσε στον λιβανικό τηλεοπτικό σταθμό Αλ Τζαντίντ πως η παράταξή του χαιρετίζει την επέκταση της εξουσίας του κράτους του Λιβάνου, ενώ διαβεβαίωσε πως -αντίθετα με όσα εκτιμούν αμερικανοί και ισραηλινοί αξιωματούχοι και αναλυτές- η Χεζμπολάχ θα βγει από τον πόλεμο ενισχυμένη. «Χιλιάδες θα ενταχθούν στην αντίσταση», προέβλεψε ο Χασάν Φαντλάλα, μέλος του λιβανικού κοινοβουλίου, τονίζοντας πως η ισραηλινή απαίτηση να αφοπλιστεί το κίνημα δεν θα ικανοποιηθεί.
Πάντως, περίπου μία ώρα πριν τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία ο ισραηλινός στρατός συνέχιζε τις επιχειρήσεις του, πλήττοντας κτίριο στο κέντρο της λιβανικής πρωτεύουσας, διατάσσοντας κατοίκους του κεντρικού και του νότιου τμήματός του να απομακρυνθούν εσπευσμένα προτού βομβαρδίσει ενώ, από την πλευρά της, η Χεζμπολάχ ανακοίνωσε μετά τα μεσάνυχτα πως εξαπέλυσε μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα εφόρμησης εναντίον «νευραλγικών στρατιωτικών στόχων» στο Τελ Αβίβ και τα περίχωρά του.
Πηγές: ΑΠΕ ΜΠΕ, iefimerida.gr, cnn.gr, kathimerini.gr, in.gr, euronews