• Κυριάκος Κενεβέζος τ. Υπουργός Παιδείας της Κυπριακής Δημοκρατίας και τ. Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα.
• Αλέκος Κρητικός Ειδικός Σύμβουλος, πρ. Ανώτερο Στέλεχος Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρ. Γεν. Γραμματέας Υπουργείου Εσωτερικών.
• Σωτήρης Ντάλης Αναπληρωτής Καθηγητής (διεθνείς σχέσεις- διεθνής πολιτική και ευρωπαϊκή ενοποίηση) Πρόεδρος Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών Πανεπιστημίου Αιγαίου.
• Αντιναύαρχος (εα) Γεώργιος Τσόγκας ΠΝ Εκτελεστικός Διευθυντής Στρατηγικής και Στρατηγικής Επικοινωνίας Κέντρου Αριστείας Ακρόπολις, MS ITM

Συντονίστρια:
• Κλασική φιλόλογος και Πολιτικός, πρώην βουλευτής, ΓΓ Υπουργείου Δικαιοσύνης

Χαιρετισμός και σύντομη εισαγωγή:

• Σμήναρχος (εα) Αναστάσιος Μπασαράς, Πρόεδρος Κέντρου Αριστείας Ακρόπολις, Πτυχιούχος Ηλεκτρονικός Μηχανικός Σχολής Ικάρων (ΣΜΑ), πρ. Ανώτερο Στέλεχος ΝΑΤΟ (ΝSPA)

Θεματικές  που παρουσιάστηκαν ήταν:
Στρατηγικές συνεργασίες της Κύπρου, έμφαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δυνατότητες χρηματοδότησης αμυντικών δυνατοτήτων της Κύπρου από την ΕΕ, (εκθέσεις Ντράγκι και Λέττα).
Η θέση της Κύπρου στο πλαίσιο της στρατηγικής σχέση ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Σχήματα και πλαίσιο διεθνών συνεργασιών της Κυριακής Δημοκρατίας.
Ενεργειακοί πόροι, συνεργασίες, δυνατότητες και ευκαιρίες για την Κύπρο.
Η γεωπολιτική αντίληψη της Δύσης μετά την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Οι εξελίξεις στις σχέσεις με ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, και λοιπές χώρες ΜΕΝΑ.
Ζητήματα ναυτικής ασφαλείας στην Αν. Μεσόγειο.
«Ορθή» αντίληψη στην τοποθέτηση των γεωπολιτικών προκλήσεων.

Σας ευχαριστώ πολύ κυρία Γιαννακάκη. Δεν είναι και η ευκολότερη ώρα της ημέρας, 4 η ώρα το απόγευμα για να μαζέψεις κόσμο. Δεν είναι ό, τι εύκολο.

Εν πάση περιπτώσει, θα ήθελα πάρα πολύ πραγματικά να ευχαριστήσω τους εκπροσώπους των Ενόπλων Δυνάμεων, του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, αυτού του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, του Γενικού Επιτελείου της Αεροπορίας και ασφαλώς και του Λιμενικού, του Αρχηγού του Λιμενικού Σώματος.

Αυτό σημαίνει ότι έχουμε αποκτήσει ένα καλό brandname στις Ένοπλες Δυνάμεις, γιατί κάθε φορά που στέλνουμε μια πρόσκληση στις Ένοπλες Δυνάμεις βλέπουμε εκπρόσωπους των αρχηγών και σε υψηλό επίπεδο.

Θα ήθελα να μεταβιβάσετε τις ευχαριστίες μας στους αρχηγούς και είμαστε σίγουροι ότι στο τέλος της ημέρας και η έκθεση που θα κάνετε στα επιτελεία σίγουρα θα έχουν αξία.

Να ευχαριστήσω πολύ επίσης τον Πρόεδρο του Συνδέσμου των Αποφοίτων Τεχνικών Υπαξιωματικών της Αεροπορίας, τον κ. Τσιλιγιάννη, που είναι απόψε εδώ.

Το Κέντρο Αριστείας Ακρόπολις, στο πλαίσιο της ελεύθερης, αδέσμευτης, συνετής και αξιόπιστης διανόησης και άρθρωσης δημόσιου λόγου, διοργανώνει την αποψινή εσπερίδα. Στην εκδήλωση θα ομιλήσουν διακεκριμένες προσωπικότητες, και μαζί με το υψηλού επιπέδου ακροατήριο, με τη δική τους προσέγγιση, θα προσφέρουν τα απαραίτητα στοιχεία για παραγωγική συζήτηση. Και τους καλωσορίζουμε.

Με εφαλτήριο την μεταξύ των άλλων αποψινή θεματολογία «Η θέση της Κύπρου στο πλαίσιο της στρατηγικής σχέση ΕΕ και ΝΑΤΟ», θα ήθελα να επικεντρωθώ στην προοπτική ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ.

Γνωρίζω ότι είναι συναισθηματικό ζήτημα για όσους στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ήταν στο πλευρό της ΣΕ. Αν και εκείνοι οι καιροί πέρασαν, η ιδέα της ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ για ορισμένους «αριστερούς» είναι ακόμη ανάθεμα.

Από τις 32 χώρες ΝΑΤΟ, οι 14 προέρχονται από τον συνασπισμό της ΣΕ και έχουν ενταχθεί οικειοθελώς στο ΝΑΤΟ. Η Κύπρος είναι το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ που δεν είναι μέλος ούτε του ΝΑΤΟ ούτε της Σύμπραξης για την Ειρήνη. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κόμματα της Κύπρου, πλην του ΑΚΕΛ, υποστήριξαν την ένταξη της Κύπρου στη Σύμπραξη για την Ειρήνη.

Σήμερα η Κύπρος απειλείται από την αναθεωρητική Τουρκία. Πολλοί είχαν/έχουν άποψη για το Κυπριακό, λίγοι επισήμαναν ότι μια πρώιμη ένταξή της στο ΝΑΤΟ, από το 1960, θα μπορούσε να έχει αποτρέψει όλα τα δραματικά γεγονότα, περιλαμβανομένου και του 1974.

Η Κύπρος στο ΝΑΤΟ θα ήταν στρατιωτικοπολιτικός σύμμαχος των: ΗΠΑ, ΜΒ, που διατηρούσε και διατηρεί σημαντικές βάσεις εκεί, Ελλάδος αλλά ακόμα της Τουρκίας. Και, ασφαλώς, μία στρατιωτική επίθεση μέλους του ΝΑΤΟ εναντίον άλλου μέλους, μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου θα ήταν πολιτικά αδιανόητη και στρατιωτικά αδύνατη.

Το γιατί δεν εντάχθηκε τότε στο ΝΑΤΟ δεν έχει αναλυθεί επαρκώς. Οι τριτοκοσμικές και φιλοσοβιετικές τάσεις του Μακαρίου, με το προσωνύμιο «Κάστρο της Μεσογείου», δεν καλύπτουν όλο το εύρος της απάντησης.

Ακόμα, και, μια αρνητική στάση της ΣΕ και, μία τουρκική αντίδραση μπορεί να άλλαζαν με ανταλλάγματα. Αυτά, ανήκουν στο παρελθόν.

Ο άξονας Ελλάς – Κύπρος – Ισραήλ είναι μία απάντηση. Πρέπει, όμως, να προταθεί και επιδιωχθεί και η ένταξη της Κύπρου σε μία ισχυρή στρατιωτική συμμαχία.

Η Τουρκία μπορεί να και θα προβάλει veto, εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά της. Ωστόσο, αν το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ αποφασίσουν ότι την ένταξη της, είναι σε θέση να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία να το δεχθεί. Όπως, ακριβώς πέτυχαν την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας.

Το πιθανότερο είναι ότι η Τουρκία, θα απαιτήσει τη νομιμοποίηση της κατοχής του βορείου τμήματος υπό μανδύα διζωνικής συνομοσπονδίας, αλλά & η κυπριακή πλευρά θα έχει ισχυρά επιχειρήματα να το αποτρέψει.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και με έναρξη σχετικής συζήτησης, με υποβολή αιτήματος στο ΝΑΤΟ, η Κύπρος θα είναι ασφαλέστερη.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι πιθανό η ΕΕ να αναθεωρήσει τη θέση της σχετικά με τα μη ευρωπαϊκά μέλη ΝΑΤΟ και θα επιδιώξει να δημιουργήσει κοινό ή τουλάχιστον, ένα στενά συνδεδεμένο αμυντικό μέτωπο με το ΝΑΤΟ. Η Τουρκία θα περιθωριοποιηθεί, καθώς το καθεστώς πλήρους μέλους της ΕΕ είναι ανέφικτο για πολλούς λόγους που δεν σχετίζονται με την Κύπρο. Η απειλή θα επιδεινωθεί εάν η Τουρκία συνεχίσει να φλερτάρει με τη Ρωσία. 

Μια ορθολογιστική Τουρκία όχι μόνο δεν θα είχε κανένα λόγο να αντιταχθεί στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, αλλά αντίθετα, θα το επιδίωκε, διότι, μόλις διευθετηθούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου, η ένταξη της Κύπρου θα  εξαλείψει τυχόν ανησυχίες της Τουρκίας ότι η Κύπρος είναι απειλή.

Σας Ευχαριστώ!

Είμαι βέβαιος ότι οι αποψινοί εισηγητές θα αναπτύξουν και τα άλλα θέματα της θεματολογίας και θα απαντήσουν στα όποια ερωτήματά σας. Και ήθελα επίσης να ευχαριστήσω από το βήμα αυτό και το Ναύαρχο, τον κύριο Τσόγκα, Διότι έδωσε ευκαιρία να ανοιχτεί ένα τέτοιο θέμα για την Κύπρο απόψε. Σας ευχαριστώ κυρία Γιαννακάκη και σας παραδίνω πάλι το βήμα.

Από όσα θα ακολουθήσουν είναι οι διαμορφούμενες γεωπολιτικές ευκαιρίες της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ευρωατλαντικό χώρο και τη λεκάνη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, της Ανατολικής Μεσογείου.

Και μαζί μας έχουμε εξαιρετικούς ομιλητές. Κατ αρχήν αριστερά μου έχουμε τον κ. Αναστάσιο Μπασαρά, ο οποίος είναι Σμήναρχος εν αποστρατεία και είναι πρόεδρος του Κέντρου που μας φιλοξενεί σήμερα, του Κέντρου Αριστείας Ακρόπολις.

Ο κ. Γιώργος Τσόγκας, ο οποίος είναι Αντιναύαρχος εν αποστρατεία του Πολεμικού Ναυτικού, ο κύριος Αλέκος Κρητικός, ο οποίος είναι ειδικός Σύμβουλος, πρώην Ανώτερος Σύμβουλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρώην Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών.

Ο κύριος Σωτήρης Ντάλης, ο οποίος είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Πρόεδρος του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου.

Και τελευταίος αλλά όχι έσχατος, ο κύριος Κυριάκος Κενεβέζος ως διδάκτορας, πρώην Υπουργός Παιδείας της Κυπριακής Δημοκρατίας και πρώην Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα. 

Είπαμε λοιπόν προηγουμένως και πριν δώσω τον λόγο στον κ. Μπασαρά για να κάνει έναν χαιρετισμό εκ μέρους του Κέντρου Αριστείας.

Είπαμε ότι το Κυπριακό εξακολουθεί δυστυχώς να είναι επίκαιρο και μετά από πενήντα χρόνια εισβολής και παράνομης κατοχής. Βλέπουμε ότι βρίσκεται σε μια πάρα πολύ κρίσιμη φάση και γιατί βρίσκεται σε πάρα πολύ κρίσιμη φάση; Γιατί νομίζω ότι όλες και όλοι από όποιον και διακομματικά θεωρούν, πιστεύουν ακόμη και άρρητα, χωρίς δηλαδή να το να το λένε ότι την οριστική διχοτόμηση είναι πιο κοντά παρά ποτέ.

Αυτό το πράγμα πρέπει να αποτραπεί με κάθε τρόπο, γιατί η εθνική γραμμή τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου, τόσο της Κύπρου και η Ελλάδα συνεπικουρεί και υποστηρίζει είναι λύση του Κυπριακού βιώσιμη και δίκαιη λύση του Κυπριακού στη βάση της Δικοινοτικής, της δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με όπως αυτή έχει ήδη προκαθοριστεί από τις συμφωνίες Ντενκτάς-Μακαρίου και αργότερα Ντεκτάς-Κυπριανού στα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Γνωρίζουμε όμως ότι αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο και φυσικά όλες οι ευθύνες βαραίνουν την τουρκική πλευρά και την τουρκική αδιαλλαξία.

Μην μακρηγορώ όμως, είμαι σίγουρη ότι όλες και όλοι ανυπομονείτε να ακούσετε τους ομιλητές μας, κύριε Μπασαρά, κύριε Πρόεδρε. Ένα μικρό χαιρετισμό.

Ο Πρόεδρος έκλεισε: 

Εγώ ήθελα να προσθέσω ότι πρώτα-πρώτα είχαμε μια πολύ καλή επιλογή θέματος και πιάσαμε τις ευκαιρίες, τις προοπτικές, πρόσθεσε και μια χαρά έκανε και η κυρία Γιαννακάκη τις προκλήσεις με τους νέους καιρούς που έχουν υπάρξει πολλές αλλαγές.

Προσωπικά πιστεύω ότι όσον αφορά τις εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, κανένας πρόεδρος δεν καθορίζει τι θα γίνει την άλλη μέρα. Αυτό είναι πολύ καλά και σε βάθος και για χρόνια μελετημένο στρατηγικά. Άρα εμείς, παρότι εγώ δεν μπορώ να πω ποιον συμπαθώ και ποιον δεν συμπαθώ ή ο ένας βγει ή η άλλη βγει, θα ακολουθήσουμε το δρόμο μας και τα ίδια πράγματα να περιμένουμε από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μια χαρά τα είπε και χαίρομαι πάρα πολύ, κύριε Υπουργέ και κύριε Πρέσβη. Δεν πάμε βέβαια με το συναίσθημα, αλλά χρειαζόμαστε, όπως το τόνισε και ο κύριος Τσόγκας και η μεγάλη αξιοπρέπεια να την έχουμε και στο Λουξεμβούργο που έζησα καμιά 20αριά χρόνια, τοσοδούλη ήταν δεν ήταν, αλλά είχε φοβερή αξιοπρέπεια.

Τώρα θα μου πείτε, Μπασαρά, εσύ που ήσουνα καμιά 20 χρόνια στο ΝΑΤΟ, πέταξες απόψε και γιατί όχι η Κύπρος στο ΝΑΤΟ; Το επαναλαμβάνω αυτό, Καλώς το πέταξα και έχω πολλά επιχειρήματα να το στηρίξω.

Δεν ήταν δύσκολο λίγα χρόνια πριν να πιστέψουμε ότι η Φινλανδία θα έμπαινε ποτέ στο ΝΑΤΟ;

Δεν είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι η Ουκρανία θα μπει στο ΝΑΤΟ;

Μέχρι πότε θα πιστεύουμε ότι είναι η Τουρκία είναι εκείνη που θα υπαγορεύει ποιοι θα μπούνε και ποιοι δεν θα μπούνε στο ΝΑΤΟ;

Και οι ΗΠΑ έχουν μεγάλα συμφέροντα και η Μεγάλη Βρετανία έχει τις καλύτερες της βάσεις μέσα στην Κύπρο για να τα ελέγχει όλα και δρόμο θέλουμε, όπως θέλει και η Ευρωπαϊκή Ένωση να παίρνει την ενέργεια από τη Ρωσία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, να την παίρνουμε και εμείς από κει κάτω από αυτές τις χώρες που λέγονται Αίγυπτος, Ισραήλ ή πιο πέρα Ινδία κτλ.

Και οι Αμερικάνοι, τώρα θα μου πεις Μπασαρά, μπαίνουν τυχαία; Για να κάνουν τόσο φιλικές σχέσεις σε αυτόν τον άξονα Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάς. Άρα αν θα μπούμε στο ΝΑΤΟ ή όχι είναι αν το θέλουν κάνα δυο χώρες, όπως είναι, ιδιαίτερα, η πρώτη χώρα, οι ΗΠΑ. Αν το θέλουν είναι piece of cake η ευκολία της Κύπρου να μπει στο ΝΑΤΟ και για μένα πρέπει να μπει ή ακόμα το καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι; Σάμπως; Δύσκολο δεν είναι αυτό που έχουμε ανοίξει πάνω στην Αλεξανδρούπολη για να ανοίξουμε δρόμους με την Ουκρανία κτλ. Και ακόμα μερικοί αισιόδοξοι για να κάνουμε ακόμη και θαλάσσιους διαύλους μεταξύ Αλεξανδρούπολης και Κασπίας Θάλασσας στη Βουλγαρία.

Και όμως οι Αμερικάνοι εκεί επενδύουν. Βέβαια εμείς γκρινιάζουμε ότι αυτά τα υπαγορεύουν οι Αμερικάνοι και τα υπαγορεύουν αφού έχουν τη δύναμη. Τι να κάνουμε εμείς; Να είμαστε οι μόνοι στον κόσμο που να κλωτσάμε τους Αμερικάνους. Άρα δύσκολο μεν, εφικτό δε, συμφέρον δε να μπει η Κύπρος στο ΝΑΤΟ.

Δεν μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει σχεδόν όλες τις χώρες, να θέλει να ενώσει τον στρατό της και τις ένοπλες δυνάμεις με το ΝΑΤΟ και να μην μπορεί, να θέλει να βάλει ακόμα και την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να μη βάλει μια χώρα τόσο μικρή που έχει φοβερή σημασία στο ΝΑΤΟ. Μια χαρά τα είπε ο κύριος Δεμάγκος. Να μην αυτομαστιγωνόμαστε τόσο πολύ. Κάναμε και μερικά και πολλά πράγματα.

Το να μπει η Κύπρος όπως μπήκε στις αρχές αυτού του αιώνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν εύκολο πράγμα και να μην τα ονομάζουμε αυτά τα πράγματα: Τα πέτυχε ο Α ή ο Β ή ο Γ. Τα πέτυχαν αυτοί που τότε ήταν στην εξουσία και έπρεπε να τα πετύχουν. Αλίμονο αν περιμένουμε από τα ονόματα να μας κάνουν τις επιτυχίες. Θέλουμε αυτό που είπε ο πρέσβης και αξιοπρέπεια και  επαγγελματισμό και πολύ λιγότερο συναίσθημα.

Αυτά είχα να πω Μαρία.