Στα δέκα οκτώ τους οι νέοι της Αθήνας εμφανίζονταν στην Πνύκα όπου σε επίσημη τελετή η εκκλησία του δήμου τους χορηγούσε το δόρυ και την ασπίδα. Κατόπιν, ένοπλοι πλέον, ανέβαιναν στην Ακρόπολη και εκεί στο ιερό της Αγραύλου έδιναν τον όρκο προς την πατρίδα. Τον διέσωσε ο Λυκούργος και εκτιμάται ότι γράφτηκε από τον νομοθέτη Σόλωνα: «Οὐ καταισχυνῶ ὅπλα τὰ ἱερὰ, οὐδ' ἐγκαταλείψω τὸν παραστάτην ὅτῳ ἂν στοιχήσω, ἀμυνῶ δὲ καὶ ὑπὲρ ἱερῶν καὶ ὁσίων καὶ μόνος καὶ μετὰ πολλῶν, καὶ τὴν πατρίδα οὐκ ἐλάσσω παραδώσω . . .»
Βέβαια, εδώ και δεκαετίες, πλείστες όσες νομοθετικές ρυθμίσεις και άλλες κομψές πλαγιολισθήσεις, επιτρέπουν σε πολλούς ελληνόπαιδες να φέρουν τον βαρύγδουπο τίτλο του “αντιρρησία συνειδήσεως”, και να μένουν μακριά από τον στρατώνα και το επιχειρησιακό πεδίο, έστω για λίγους μήνες. Ναι σε μεγάλο βαθμό ο ελληνικός στρατός έχει γίνει επαγγελματικός. Αλλά η Πατρίδα είναι εδώ, και θα μας χρειαστεί όλους, χωρίς εξαιρέσεις και αναβολές, αν οι συνθήκες το απαιτήσουν, αλλά η πυλωτή της πολυκατοικίας δεν συνιστά εθνικό μετερίζι.
Το καθεστώς Ερντογάν, όπως κάθε προηγούμενο και βεβαίως κάθε επόμενο, θα πορεύεται με το λάβαρο του αναθεωρητισμού της Τουρκίας, χωρίς ημερομηνία λήξεως. Επεκτατισμός και νέο-οθωμανικός ηγεμονισμός, τα εξαπτέρυγα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της σύγχρονης Τουρκίας. Πόσο λάθος θα ήταν αν τα υποτιμήσομε, τώρα και πάντοτε. Προφανώς, τα τουρκόπουλα, μέσα από τις ιστορικές διδαχές, δεν θα αισθάνονται και μεγάλη απογοήτευση επειδή δεν πέτυχε η διπλή πολιορκία της Βιέννης, αιώνες πριν, αλλά σίγουρα οι γροθιές τους θα ιδρώνουν όταν θα διδάσκονται ότι η Ελλάδα επεκτάθηκε τρεις φορές με “κατακτητικές” εξορμήσεις σε βάρος της πατρίδας τους. Και βεβαίως οι δάσκαλοί τους θα σιχτιρίζουν τους εκάστοτε φιλέλληνες “Oυγκώ” («Στην Ελλάδα, εμπρός, ω φίλοι! Εκδίκηση και λευτεριά, τώρα!»), και θα προσβλέπουν σε φιλότουρκους “Λαμαρτίνους” (. . . ύμνησε τις αρετές των Τούρκων και έγραψε πως η ναυμαχία του Ναβαρίνου και η απελευθέρωση της Ελλάδος υπήρξε μεγάλο πολιτικό σφάλμα. Ανταμείφθηκε με κτηματικές εκτάσεις στα περίχωρα της Σμύρνης. ). Ποιος αμφιβάλλει ότι ακόμη και στη σημερινή Εσπερία ευδοκιμούν και τα δύο είδη; Επί του πιεστηρίου: “Eιδική Ολλανδική Επιτροπή υιοθετεί τις τουρκικές αιτιάσεις και απαιτεί να τεθεί τέλος σε κάθε υποστήριξη στην Ελλάδα για το μεταναστευτικό”!«Aς την παραδεχθούμε την αλήθεια πια, είμεθα Έλληνες κ’ εμείς . . .», επιμένει ο Καβάφης στον συνοδοιπόρο του!
«Παραπετάσματα βουνών, αρχιπέλαγα, γυμνοί γρανίτες . . .», αυτή είναι η πατρίδα μας, επιμένει ο Σεφέρης, αλλά “όπου και αν ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει”!
.
«Τής Ελλάδος, τής πρίν τήν ευδοξίαν, χρόνος ποτέ δέν τήν μαραίνει, γιατ’ είναι αμάραντος η σοφία», μας λέει ο ανώνυμος του 18 ου αιώνα!
«Να οι Θερμοπύλες έτοιμες, να και το Εικοσιένα, όρθια τ’ αλέτρια κι οι πηγές, όρθιοι κι οι αποθαμένοι, η Ελλάδα η μυριοπίκραντη με τα γαλάζια μάτια, μ’ ένα σταμνί στην κεφαλή, μ’ ένα σπαθί στο χέρι . . .», έτσι σκιαγραφεί ο Γιάννης Ρίτσος την πατρίδα!
Και όλοι, ο καθένας με το ξεχωριστό στυλ, προσπαθούν να προσδιορίσουν το ομηρικό χρέος προς την πατρίδα. Πως όμως, ο καθένας μας, εν τη μονώσει, αλλά και εκκλησιαζόμενοι αυτό-προσδιοριζόμαστε σε σχέση με το πατριωτικό καθήκον. Ας μην απαισιοδοξούμε, ανεξάρτητα από τις όποιες καιροσκοπικές κομματικές αρματοδεσίες μας, τις όποιες ιδεολογικές πλειοδοσίες μας, τις ανέξοδες αντεγκλήσεις μας, αλλά και τα διχαστικά φληναφήματα της στιγμής περί μειοδοσίας και ενδοτισμού, (οι βωμολοχίες και οι ύβρεις να έλειπαν . . .) η αδήριτη ανάγκη θα μας φέρει στην ίδια εθνική και πατριωτική συνισταμένη. Σε καιρούς νηνεμίας, ας αφήσομε τους αυτοαποκαλούμενους αναλυτές να καταθέτουν τις γεωπολιτικές τους αντιφατικές ανησυχίες, αν και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ατεκμηρίωτα, με στοχευόμενες διαστρεβλώσεις και άλλους λογικούς ακροβατισμούς καταλήγουν σε συμπεράσματα για δήθεν ολιγωρίες, μειοδοσίες και ενδοτισμούς. Να γνωρίζομε μόνον, ότι μία είναι η σταθερά που διέπει τις σχετικές γεωστρατηγικές εκφάνσεις, είναι ο “δυϊσμός”, φιλοσοφικός και διπλωματικός όρος. Αυτή η ελληνική λέξη χρησιμοποιείται παγκοσμίως, εκτός των άλλων, και για το δίπολο, “expansion and containment”.
Στις 22 Φεβρουαρίου του 1946, ένας χαμηλόβαθμος αμερικανός διπλωμάτης που υπηρετούσε στην Πρεσβεία της Μόσχας, υπέβαλε στον Secretary of State ένα μακροσκελές τηλεγράφημα, άνω των πέντε χιλιάδων λέξεων, έμεινε στην ιστορία ως The Long Telegram, όπου εστίαζε στην ανάγκη μιας μακροπρόθεσμης, υπομονετικής αλλά άγρυπνης και στιβαρής αποτροπής και συγκράτησης (containment) έναντι των τότε Σοβιετικών επεκτατικών (expansion) επιλογών και τάσεων. Το τηλεγράφημα άρχιζε με την εξής φράση, USSR still lives in antagonistic "capitalist encirclement" with which in the long run there can be no permanent peaceful coexistence. Και κατέληγε, Τhe greatest danger that can befall us in coping with this problem of Soviet communism, is that we shall allow ourselves to become like those with whom we are coping. Έλεγε με άλλα λόγια ότι ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται η Σοβιετική Ένωση δεν αφήνει περιθώρια για σταθερή ειρηνική συνύπαρξη. Και ότι, ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Αμερική με το πρόβλημα του Σοβιετικού κομμουνισμού είναι να γίνομε σαν αυτούς που προσπαθούμε να αντιμετωπίσομε. Κάτι σχετικό είχε πει ο Μάνος Χατζηδάκης.
Αυτός ο δυϊσμός, expansion and containment, όπως προσδιορίστηκε από τον νέο διπλωμάτη και κατοπινό μεγάλο ιστορικό, George Kennan, για πρώτη φορά μετουσιώθηκε σε δράση, σχετικά με την παγκόσμια ισορροπία ισχύος και τρόμου, όπως ακούγαμε πριν κάποιες δεκαετίες, αμέσως τον επόμενο χρόνο, όταν ο Πρόεδρος Τρούμαν στις 12 Μαρτίου 1947 προσδιόρισε, μιλώντας στο Κογκρέσο, το νέο δόγμα ήταν “οι Ηνωμένων Πολιτειών να υποστηρίξουν τους ελεύθερους λαούς που αντιστέκονται στην προσπάθεια υποδούλωσή τους από ένοπλες μειονότητες ή από εξωτερικές πιέσεις". Οι πρώτες χώρες που βοηθήθηκαν ήταν η Ελλάδα και η Τουρκία με το Σχέδιο Μάρσαλ. Έτσι, το Δόγμα αυτό εκτάθηκε ανεπίσημα για να γίνει η βάση της Αμερικανικής πολιτικής στον Ψυχρό Πόλεμο σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Μετατόπισε την Αμερικανική εξωτερική πολιτική προς τη Σοβιετική Ένωση από τη χαλάρωση της έντασης (détente) σε μια πολιτική ανάσχεσης της Σοβιετικής επέκτασης.
Νομίζω, δεν ξεστρατίσαμε. Τηρουμένων των αναλογιών, Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται σε οιονεί ψυχρό πόλεμο. Ο γείτονος χώρα και, κατά τα άλλα, ΝΑΤΟική σύμμαχός μας, προσπαθεί να εφαρμόσει αναθεωρητική πολιτική. Επεκτατική πολιτική. Πολιτική κατά παράβαση των διεθνών συνθηκών. Αμφισβητεί κυριαρχίες και κυριαρχικά δικαιώματα. Έχομε δόγμα αποτροπής; Έχομε σχέδιο αντιμετωπίσεως. Ας κλείσομε τα ερωτηματικά, που οπωσδήποτε είναι πολλά, με την αποστροφή, “έχουν γνώση οι φύλακες”. Και οι φύλακες, ελληνική ηγεσία, ελληνικός στρατός και ελληνικός λαός, έχει ενστερνισθεί το κατά Κένναν ανάγνωσμα, την ανάγκη δηλαδή μιας “μακροπρόθεσμης, υπομονετικής αλλά άγρυπνης και στιβαρής αποτροπής και συγκράτησης”.
Αεροναυτικό, λοιπόν, το επιχειρησιακό πεδίο. Επίδικο αντικείμενο, τα νησιά και οι βραχονησίδες του ελληνικού Αρχιπελάγους. Και η κούρσα των εξοπλισμών καλά κρατεί, με διαστήματα αγρανάπαυσης λόγω άλλων συγκυριών. Τα νεοαποκτηθέντα αεροσκάφη Rafale, τέταρτης γενιάς, είναι η τελευταία εξοπλιστική νότα αισιοδοξίας. Το εθνικό μας οπλοστάσιο εκσυγχρονίζεται και αναβαθμίζεται. Πόσο θα προκαλέσουν και τι θα προλάβουν, θα δείξει. Πάντως, στιβαρότητα και αποφασιστικότητα, μαζί και κάποια έξυπνα και θεϊκά σύγχρονα όπλα, είναι τα αναγκαία συνοδευτικά που συνιστούν μια από τις πιο ισχυρές προϋποθέσεις για επιτυχές containment στο προκλητικό expansion της Τουρκίας.
Τίθεται, όμως, και πάλι το πελώριο ερώτημα, είναι οι εκάστοτε εξοπλιστικές επιλογές μας πάντα προς τη σωστή κατεύθυνση. Τα αεροσκάφη Rafale σε ποια περίπτωση δεν θα είχαν συγκυριακά επιλεγεί και ποιο θα ήταν το όφελος (cost-effectiveness) από παλαιότερες επιλογές μας; Δεν καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία, ότι η επιλογή ενός οπλικού συστήματος για τη χώρα μας συνιστά πρωτίστως πολιτική απόφαση. Στην οποία πολιτική απόφαση, όπως όλοι γνωρίζομε, υπεισέρχονται πλείστοι όσοι παράγοντες, ακόμη και το τηλεφώνημα της τελευταίας στιγμής, οι οποίοι συνιστούν πραγματική γεω-στρατηγική σκακιέρα. Δεν λέμε κάτι το εξαιρετικό. Όμως . . .
Η Μεταπολίτευση βρήκε την Πολεμική μας Αεροπορία να έχει στην επιχειρησιακή της εκμετάλλευση έξι τύπους μαχητικών αεροσκαφών, πρώτης και δεύτερης γενιάς. Το κόστος συντηρήσεως δυσβάστακτο. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1978, είπαμε να αρχίσομε να περιορίζομε την πολυτυπία με την επιλογή ενός τύπου αεροσκάφους, διπλού ρόλου, επόμενης γενιάς. Η επιτροπή που συγκροτήθηκε, μετά από σχετικές αξιολογήσεις, στο έδαφος και στον αέρα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αεροσκάφος που μπορούσε να καλύψει τις εθνικές ανάγκες ήταν το F-18. Σχετική εισήγηση είχε γίνει στην ηγεσία της ΠΑ, η οποία μετατράπηκε σε απόφαση του Ανωτάτου Αεροπορικού Συμβουλίου. Επειδή ο υποφαινόμενος συμμετείχε στις επιτροπές αξιολογήσεως και στη διαμόρφωση των σχετικών εισηγήσεων, λεπτομέρειες επί του θέματος έχουν συμπεριληφθεί σε παλαιότερη ανάρτηση, “Η Αγορά του Αιώνα”.
Όμως . . . οι εισηγήσεις και οι αποφάσεις αυτές αγνοήθηκαν από την μετέπειτα νέα πολιτική ηγεσία της Χώρας. Το θέμα πάγωσε, και ξεπάγωσε μετά από τριετία, με τον τότε Πρωθυπουργό να ενημερώνει από τηλεοράσεως τον ελληνικό λαό για την απόκτηση σαράντα αεροσκάφη F-16 και σαράντα Mirage 2000, αμφότερα του ιδίου ρόλου, αντί των 120 αεροσκαφών F-18 διπλού ρόλου και μεγάλης ακτίνας δράσεως. Μας ενδιαφέρει επιχειρησιακά η Τουρκική ενδοχώρα, χωρίς άλλες διευκρινήσεις.
Η ιστορική αυτή αναφορά δεν θα είχε καμία απολύτως αξία, αν το συγκεκριμένο αεροσκάφος F-18 Hornet, τρίτης γενιάς τότε, δεν εξακολουθούσε να έχει μελλοντική επιχειρησιακή αξία, αναβαθμιζόμενο, με μικρό σχετικά κόστος, σε αεροσκάφος τέταρτης γενιάς, ως Super Hornet. Είναι το κύριο μαχητικό του αμερικάνικου ναυτικού και καλύπτει τις επιχειρησιακές ανάγκες πολλών άλλων χωρών. Αλλά, είπαμε, η επιλογή των οπλικών συστημάτων συνιστά κυρίως πολιτική απόφαση, διότι πρέπει να τηρούνται γεω-στρατηγικές ισορροπίες που δεν είναι ορατές πάντοτε από την κοινή γνώμη, αλλά και εξόφληση προσωπικών πολιτικών γραμματίων καμιά φορά, με δυσβάστακτο, πλην αναγκαίο κόστος, βγαλμένο από τον εθνικό μας κορβανά (=ο θησαυρός του ναού της Ιερουσαλήμ).
“Ελλάς Rafale”, και από την επομένη, “ΓΕΡΑΚΙ . . .”, καλές προσγειώσεις!
«Να οι Θερμοπύλες έτοιμες, να και το Εικοσιένα, όρθια τ’ αλέτρια κι οι πηγές, όρθιοι κι οι αποθαμένοι, η Ελλάδα η μυριοπίκραντη με τα γαλάζια μάτια, μ’ ένα σταμνί στην κεφαλή, μ’ ένα σπαθί στο χέρι . . .», έτσι σκιαγραφεί ο Γιάννης Ρίτσος την πατρίδα! Και όλοι, ο καθένας με το ξεχωριστό στυλ, προσπαθούν να προσδιορίσουν το ομηρικό χρέος προς την πατρίδα. Πως όμως, ο καθένας μας, εν τη μονώσει, αλλά και εκκλησιαζόμενοι αυτό-προσδιοριζόμαστε σε σχέση με το πατριωτικό καθήκον. Ας μην απαισιοδοξούμε, ανεξάρτητα από τις όποιες καιροσκοπικές κομματικές αρματοδεσίες μας, τις όποιες ιδεολογικές πλειοδοσίες μας, τις ανέξοδες αντεγκλήσεις μας, αλλά και τα διχαστικά φληναφήματα της στιγμής περί μειοδοσίας και ενδοτισμού, (οι βωμολοχίες και οι ύβρεις να έλειπαν . . .) η αδήριτη ανάγκη θα μας φέρει στην ίδια εθνική και πατριωτική συνισταμένη. Σε καιρούς νηνεμίας, ας αφήσομε τους αυτοαποκαλούμενους αναλυτές να καταθέτουν τις γεωπολιτικές τους αντιφατικές ανησυχίες, αν και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ατεκμηρίωτα, με στοχευόμενες διαστρεβλώσεις και άλλους λογικούς ακροβατισμούς καταλήγουν σε συμπεράσματα για δήθεν ολιγωρίες, μειοδοσίες και ενδοτισμούς. Να γνωρίζομε μόνον, ότι μία είναι η σταθερά που διέπει τις σχετικές γεωστρατηγικές εκφάνσεις, είναι ο “δυϊσμός”, φιλοσοφικός και διπλωματικός όρος. Αυτή η ελληνική λέξη χρησιμοποιείται παγκοσμίως, εκτός των άλλων, και για το δίπολο, “expansion and containment”.
Στις 22 Φεβρουαρίου του 1946, ένας χαμηλόβαθμος αμερικανός διπλωμάτης που υπηρετούσε στην Πρεσβεία της Μόσχας, υπέβαλε στον Secretary of State ένα μακροσκελές τηλεγράφημα, άνω των πέντε χιλιάδων λέξεων, έμεινε στην ιστορία ως The Long Telegram, όπου εστίαζε στην ανάγκη μιας μακροπρόθεσμης, υπομονετικής αλλά άγρυπνης και στιβαρής αποτροπής και συγκράτησης (containment) έναντι των τότε Σοβιετικών επεκτατικών (expansion) επιλογών και τάσεων. Το τηλεγράφημα άρχιζε με την εξής φράση, USSR still lives in antagonistic "capitalist encirclement" with which in the long run there can be no permanent peaceful coexistence. Και κατέληγε, Τhe greatest danger that can befall us in coping with this problem of Soviet communism, is that we shall allow ourselves to become like those with whom we are coping. Έλεγε με άλλα λόγια ότι ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται η Σοβιετική Ένωση δεν αφήνει περιθώρια για σταθερή ειρηνική συνύπαρξη. Και ότι, ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Αμερική με το πρόβλημα του Σοβιετικού κομμουνισμού είναι να γίνομε σαν αυτούς που προσπαθούμε να αντιμετωπίσομε. Κάτι σχετικό είχε πει ο Μάνος Χατζηδάκης.
Αυτός ο δυϊσμός, expansion and containment, όπως προσδιορίστηκε από τον νέο διπλωμάτη και κατοπινό μεγάλο ιστορικό, George Kennan, για πρώτη φορά μετουσιώθηκε σε δράση, σχετικά με την παγκόσμια ισορροπία ισχύος και τρόμου, όπως ακούγαμε πριν κάποιες δεκαετίες, αμέσως τον επόμενο χρόνο, όταν ο Πρόεδρος Τρούμαν στις 12 Μαρτίου 1947 προσδιόρισε, μιλώντας στο Κογκρέσο, το νέο δόγμα ήταν “οι Ηνωμένων Πολιτειών να υποστηρίξουν τους ελεύθερους λαούς που αντιστέκονται στην προσπάθεια υποδούλωσή τους από ένοπλες μειονότητες ή από εξωτερικές πιέσεις". Οι πρώτες χώρες που βοηθήθηκαν ήταν η Ελλάδα και η Τουρκία με το Σχέδιο Μάρσαλ. Έτσι, το Δόγμα αυτό εκτάθηκε ανεπίσημα για να γίνει η βάση της Αμερικανικής πολιτικής στον Ψυχρό Πόλεμο σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Μετατόπισε την Αμερικανική εξωτερική πολιτική προς τη Σοβιετική Ένωση από τη χαλάρωση της έντασης (détente) σε μια πολιτική ανάσχεσης της Σοβιετικής επέκτασης.Νομίζω, δεν ξεστρατίσαμε. Τηρουμένων των αναλογιών, Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται σε οιονεί ψυχρό πόλεμο. Ο γείτονος χώρα και, κατά τα άλλα, ΝΑΤΟική σύμμαχός μας, προσπαθεί να εφαρμόσει αναθεωρητική πολιτική. Επεκτατική πολιτική. Πολιτική κατά παράβαση των διεθνών συνθηκών. Αμφισβητεί κυριαρχίες και κυριαρχικά δικαιώματα. Έχομε δόγμα αποτροπής; Έχομε σχέδιο αντιμετωπίσεως. Ας κλείσομε τα ερωτηματικά, που οπωσδήποτε είναι πολλά, με την αποστροφή, “έχουν γνώση οι φύλακες”. Και οι φύλακες, ελληνική ηγεσία, ελληνικός στρατός και ελληνικός λαός, έχει ενστερνισθεί το κατά Κένναν ανάγνωσμα, την ανάγκη δηλαδή μιας “μακροπρόθεσμης, υπομονετικής αλλά άγρυπνης και στιβαρής αποτροπής και συγκράτησης”.
Αεροναυτικό, λοιπόν, το επιχειρησιακό πεδίο. Επίδικο αντικείμενο, τα νησιά και οι βραχονησίδες του ελληνικού Αρχιπελάγους. Και η κούρσα των εξοπλισμών καλά κρατεί, με διαστήματα αγρανάπαυσης λόγω άλλων συγκυριών. Τα νεοαποκτηθέντα αεροσκάφη Rafale, τέταρτης γενιάς, είναι η τελευταία εξοπλιστική νότα αισιοδοξίας. Το εθνικό μας οπλοστάσιο εκσυγχρονίζεται και αναβαθμίζεται. Πόσο θα προκαλέσουν και τι θα προλάβουν, θα δείξει. Πάντως, στιβαρότητα και αποφασιστικότητα, μαζί και κάποια έξυπνα και θεϊκά σύγχρονα όπλα, είναι τα αναγκαία συνοδευτικά που συνιστούν μια από τις πιο ισχυρές προϋποθέσεις για επιτυχές containment στο προκλητικό expansion της Τουρκίας.
Τίθεται, όμως, και πάλι το πελώριο ερώτημα, είναι οι εκάστοτε εξοπλιστικές επιλογές μας πάντα προς τη σωστή κατεύθυνση. Τα αεροσκάφη Rafale σε ποια περίπτωση δεν θα είχαν συγκυριακά επιλεγεί και ποιο θα ήταν το όφελος (cost-effectiveness) από παλαιότερες επιλογές μας; Δεν καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία, ότι η επιλογή ενός οπλικού συστήματος για τη χώρα μας συνιστά πρωτίστως πολιτική απόφαση. Στην οποία πολιτική απόφαση, όπως όλοι γνωρίζομε, υπεισέρχονται πλείστοι όσοι παράγοντες, ακόμη και το τηλεφώνημα της τελευταίας στιγμής, οι οποίοι συνιστούν πραγματική γεω-στρατηγική σκακιέρα. Δεν λέμε κάτι το εξαιρετικό. Όμως . . .
Η Μεταπολίτευση βρήκε την Πολεμική μας Αεροπορία να έχει στην επιχειρησιακή της εκμετάλλευση έξι τύπους μαχητικών αεροσκαφών, πρώτης και δεύτερης γενιάς. Το κόστος συντηρήσεως δυσβάστακτο. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1978, είπαμε να αρχίσομε να περιορίζομε την πολυτυπία με την επιλογή ενός τύπου αεροσκάφους, διπλού ρόλου, επόμενης γενιάς. Η επιτροπή που συγκροτήθηκε, μετά από σχετικές αξιολογήσεις, στο έδαφος και στον αέρα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αεροσκάφος που μπορούσε να καλύψει τις εθνικές ανάγκες ήταν το F-18. Σχετική εισήγηση είχε γίνει στην ηγεσία της ΠΑ, η οποία μετατράπηκε σε απόφαση του Ανωτάτου Αεροπορικού Συμβουλίου. Επειδή ο υποφαινόμενος συμμετείχε στις επιτροπές αξιολογήσεως και στη διαμόρφωση των σχετικών εισηγήσεων, λεπτομέρειες επί του θέματος έχουν συμπεριληφθεί σε παλαιότερη ανάρτηση, “Η Αγορά του Αιώνα”.
Όμως . . . οι εισηγήσεις και οι αποφάσεις αυτές αγνοήθηκαν από την μετέπειτα νέα πολιτική ηγεσία της Χώρας. Το θέμα πάγωσε, και ξεπάγωσε μετά από τριετία, με τον τότε Πρωθυπουργό να ενημερώνει από τηλεοράσεως τον ελληνικό λαό για την απόκτηση σαράντα αεροσκάφη F-16 και σαράντα Mirage 2000, αμφότερα του ιδίου ρόλου, αντί των 120 αεροσκαφών F-18 διπλού ρόλου και μεγάλης ακτίνας δράσεως. Μας ενδιαφέρει επιχειρησιακά η Τουρκική ενδοχώρα, χωρίς άλλες διευκρινήσεις.
Η ιστορική αυτή αναφορά δεν θα είχε καμία απολύτως αξία, αν το συγκεκριμένο αεροσκάφος F-18 Hornet, τρίτης γενιάς τότε, δεν εξακολουθούσε να έχει μελλοντική επιχειρησιακή αξία, αναβαθμιζόμενο, με μικρό σχετικά κόστος, σε αεροσκάφος τέταρτης γενιάς, ως Super Hornet. Είναι το κύριο μαχητικό του αμερικάνικου ναυτικού και καλύπτει τις επιχειρησιακές ανάγκες πολλών άλλων χωρών. Αλλά, είπαμε, η επιλογή των οπλικών συστημάτων συνιστά κυρίως πολιτική απόφαση, διότι πρέπει να τηρούνται γεω-στρατηγικές ισορροπίες που δεν είναι ορατές πάντοτε από την κοινή γνώμη, αλλά και εξόφληση προσωπικών πολιτικών γραμματίων καμιά φορά, με δυσβάστακτο, πλην αναγκαίο κόστος, βγαλμένο από τον εθνικό μας κορβανά (=ο θησαυρός του ναού της Ιερουσαλήμ).
“Ελλάς Rafale”, και από την επομένη, “ΓΕΡΑΚΙ . . .”, καλές προσγειώσεις!
5 Ιαν. 2022. Γρηγόριος Δημ. Νούσιας – Αεροπόρος.