Στο γεωπολιτικό πεδία του κόσμου μας, η Δύση φαινεται να... δύει. Η Δύση, το κομμάτι της γης μας, που στα μάτια και στα όνειρα των πολυάριθμων μεταναστών είναι η Ιθάκη τους, για μια επιβίωση με ανθρώπινο πρόσωπο, φαίνεται να πληρώνει τώρα τις αποτυχημένες επιλογές και δράσεις της, σαν αυτή που ζούμε με τα πρόσφατα γεγονότα στο Αφγανιστάν. Αυτά το μήνυμα εκπέμπει η περίπτωσή του. Διερωτώνται οι πάντες γιατί συνέβη και ποια θα είναι η συνέχεια, αι επιπτώσεις στο πεδία της γεωπολιτικής, της οιιcονομίας και του πολιτισμού.
Επιπτώσεις Θα υπάρξουν, αλλά την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν υπάρχουν εκτιμήσεις και προβλέψεις, παρά απορία και αμηχανία. Αναφερόμενοι βέβcτια στη «Δύση», ευνοούμε την Ευρωπαϊκή 'Ενωση και τη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ και Καναδάς). Σ' αυτή τη Δύση, α πολιτικός πολιτισμός απέκτησε ανθρώπινο πρόσωπο, ο άνθρωπος καταξιώθηκε και απήλαυσε δικαιώματα και ευημερία, η βοϋληση του ελευθερώθηκε και μαζί της η δράση του, μέσα σε ένα δίκαιο αξιακού και ανθρωπιστικά κοινωνικό σύστημα. Προχώρησε η Δύση τόσο πολιτισμικά, ώστε σήμερα να έχει φθάσει σε σημεία ουτονόμευσης, αυτοπαγίδευσης στις ίδιες τις αξίες της, αυτές για τις οποίες υπερηφανεύεται αλλά που δεν τις ασπάζονται όλοι οι άλλοι, ενώ κάποιοι τις αντιμάχονται.
Η Ε.Ε. φαίνεται κουρασμένη, αντιδρά χλιαρά, ενώ τα Μέλη της δεν έχουν κοινό βηματισμό και η παρουσία της στα παγκόσμιο σκηνικό, σαν δυναμικού παίκτη, είναι υποβαθμισμένη με υπαιτιότητά της Δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη συνήθως στο διεθνές γεωπολιτικό γίγνεσθαι και κάποιοι αδιαφορούν στη ρητορική της, σ αυτήν που κάθε φορά καταφεύγει για να ξορκίσει το κακά. Πρόσφατο παραδειγμα το άνοιγμα των Βαρωσίων, έδαφος δικό της (όπως και όλη η Κύπρος), που όμως το διαφεντεύει ο Ερντογάυ, με περισσή αδιαφορία προς την Ε.Ε.. Είναι αυτός που άφησε την Πρόεδρο της να στέκεται όρθια και αμήχανη κατά την συνάντησή τους, προσβάλλοντας στο πρόσωπό της και στον τίτλο της ολόκληρή την ΕΕ. Διαθέτει μεγάλα χρηματικά ποσά στην Τουρκία για να κρατήσει τους μετανάστες εκεί, αντί να στήσει αδιαπέραστα τείχος σε ξηρά και θάλασσα (με ναυτικές Δυνάμεις) και να στα-ματήσει την παράνομη και παράτυπη μετανάστευση. Όχι βέβαια στους αιτούντες άσυλο όταν κινδυνεύει η ζωή τους στις χώρες τους, αλλά στους πάσης φύσεως ανεξέλεγκτους φυγάδες. Κάποτε οι μεταναστεύσεις ακολουθούσαν διακρατικές συμφωνίες, που απέβλεπαν στο καλό των συμβαλλομένων μερών. Η Ε.Ε. να στήσει το τείχος της και να σει τους κανόνες της. Η μετανάστευση των τελευταίων ετών είναι άνευ κανόνων, ερμαλειοποιείται όχι μόνο από τον Ερντογάιν, αλλά και από άλλα κέντρα που έχουν διαβρωτικούς στόχους επί των κοινωνιών, αλλά και επεκτατικούς σκοπούς. Η μάζα των παράνομωνΙπα-ρότυrrων μεταναστών, είναι μουσουλμανική και διερωτάται Κανείς, γιατί δεν κατευθύνεται προς μουσουλμανικές χώρες, μερικός των εκ των οποίων είναι και πάμπλουτες. Είναι αφέλεια επικίνδυνη να νομίζουμε ότι, οι μουσουλμάνοι μπορούν να αφομοιωθούν σε χριστιανικές (άπιστες γι' αυτούς) κοινωνίες. Τούτου δοθέντος, διερωτάται η διεθνής καινή γνώμη, αν υφiσταται μέθοδος δια της οποίας η Ε.Ε. δύναται να επηρεάσει καταστάσεις όπως στην Ουκρανία, στη Λευκορωσία. στη Λιβύη (τη Μέση Ανατολή την έχει ξεχάσει) και με πιο βαθμό αξιοπιστίας θα επιχειρήσει επιτυχή γεωπολιτικά απστελεσματα όταν συμπεριφέρεται με εμφανή αδυναμία ατην περίπτωση της δικής της αυλής (Κύπρος), επισημαίνεται ότι, πίσω από τις αδυναμίες της Ε.Ε., ως προς την έντονη παρουσία της στο γεωπολιτικό σκηνικό, βρίσκονται, αιφ` ενός ο πυλώνας τηςαμύνης και ασφαλείας τηςπου είναι ελλειμματικός και αφ' ετέρου η προβληματική εξωτερική πολιτική της. Μετά τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, η συνέχιση του Ψυχρού πολέμου με τη Ρωσία πλέον και όχι με τη Σαβιετική Ενωση, δεν άφησε περιθώρια στην Ε.Ε. να απογαλακτισθεί από το ΝΑΤΟ και να οικοδομήσει τη δική της ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια. Ως προς την εξωτερική πολιτική της! δεν την άφησε να προσεγγίσει τη γειτονική της χριστιανική Ρωσία, που ιστορικά, ως τσαρική Ρωσία ήταν πάντοτε συμμέτοχος στα ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και αυτό το γνωρίζουμε πολύ καλά εμείς οι Ελληνες από τη σύμπραξη του ρωσικού στόλου στη ναυμαχία ταυ Ναβαρίνου. Η κομμουνιστική Ρωσία μπορούσε να εκληφθεί σαν ένα μακρύ διάλειμμα ψυχρότητας η και εχθρότητας, αλλά σήμερα η προσέγγιση θα εξασφάλιζε μεγάλο μέρος των ανατολικών συνόρων της Ε.Ε. και ακόμα, με αφορμή τα γεγονότα στο Αφγανιστάν, δεν Θα αγωνιούσε, όπως αγωνιά τώρα, για μία προσέγγιση της Ρωσίας με τους Ταλιμπάν ή με χώρες όπως η Κίνα, το Πακιστάν, το Ιράν και η Τουρκία, που ήδη τους έχουν πλησιάσει. Δεν θα ανηουχούσε για τιςνέες ισορροπίες ισχύος και το σχηματισμό νέων δυναμικώνγεωπολιτικών οντοτήτων, που ασφαλώς θα εκκολαφθούν σαν συνέπεια των γεγονότων ταυ Αφγανιστάν.
Το έτερον σκέλος της Δύσης όπως προαυαφέρθηκε, είναι η Βόρεια Αμερική και κυρίως οι ΗΠΑ. Η πολιτική κρίνεται πάντα εκ ταυ αποτελέσματος και τα ονομασθέν διεθνώς «φιάσκο στο Αφγανιστάν» καταμαρτυρεί την αποτυχία της αμερικανικής πολιτικής στην συγκεκριμένη περιοχή και κλονίζει τη θέση των ΗΠΑ ως πρώτης και ηγέτιδαςΔύναμηςστη διεθνή σκηνή. Θυμίζει τα Βιετνάμ, αλλά και την εμπλοκή των ΗΠΑ σε χώρες της Μέσης Ανατολής, στη Λιβύη, στη Σομαλία, μία σειρά αποτυχημένων παρεμβάσεων και επεμβάσεων. Πρόεδροι, όπως ο Μποϋς ο νεότερος και ο Τράμπ, στιγμάτισαν την προεδρία τους και άφησαν κακή κληρονομιά στους διαδόχους των. Ο πρώτος είχε την εμμονή της εξαγωγής της δημοκρατίας σε μη πρόσφορα γι' αυτήν μουσουλμανικό κράτη {Ιράκ, Συρία, Αφγαυιστόιν..,), δίκην εξαγώγιμου προϊόντος, ενώ αυτή είναι αυτοφυής και οικοδομείται από το λαό, μέσα από την εξέλιξη και βελτίωση της πολιτικής του κουλτούρας. Ιδιαίτερα ο μουσουλμάνος δεν κατανοεί τη δημοκρατία, διότι υπερισχύει σ' αυτόν το γράμμα και το πνεύμα του κορανίου. Μουσουλμανισμός και Δημοκρατία δεν συμβιβάζονται και δεν μπορεί α κ. Μπούς να Θέλει να την επιβάλλει, διότι δημοκρατία στηριζομένη στις λόγχες, δεν είναι δημοκρατία. Ο δεύτερος, με την αλλαπρόσαλλη εξωτερική πολιτική του έβλαψε ακόμα περισσότερο τα γόητρο και την αξιοπιστία της χώρας ταυ. Με τη διατάραξη των σχέσεων με Ε.Ε. και άλλα κράτη, την εγκατάλεειμη των Κούρδων, το φιάσκο της συνάντησής του με τον Βορειοκορεάτη Ηγέτη και άλλες αμελέτητες και άστοχες ενέργειες ζημίωσε σοβαρά την εικόνα των ΗΠΑ διεθνώς. Αλλά σι ΗΠΑ έχουν πλέον και τεράστια εσωτερικά προβλήματα, που τις αμαυρώνουν στα δρματατων ξένων. Παθογένειες που επί χρόνια κρυβόταν κάτω από το χαλί, ότrως ο ρατσισμός, η λαθρομετανάστευειη, η έλλειψη επαρκών προνοϊακών μέτρων και συστημάτων, η ανέχεια σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού στην πιο πλούσια χώρα του κόσμου, λόγω μεγάλης ανισακατανομής ταυ πλούτου και,, μέσα στο διχαοτικό κλίμα που απέπνεε ο λόγος του προέδρου Τράμπ, κατέληξαν στην έφοδο στο καπιτώλιο, που ιι εικόνες της επροκάλεσαν δυνατό «σόκ» εκτός Αμερικής. Ενα αδύναμο εσωτερικό μέτωπο, κατά πόσου μπορεί να εξασφαλίσει μια δυναμική και ηγετική παρουσία της χώρας στη διεθνή σκηνή; 0 απομονωτισμός πoυ δηλώνεται σήμερα με τις αποσύρσεις των στρατιωτικών δυνάμεων από μέρη του κόσμου και την επιστροφή στη χώρα, γεγονός βέβαια που ανέκαθεν ήταν το αίτημα μέρους του λαού, δεν έχει νόημα και δεν προστατεύει πλέον τις ΗΠΑ. Τούτο διότι, σε ένα κόσμο αλληλοσυνδsδεμένο, η γεωγραφική απόσταση δεν προφυλάσσει πλέον, όπως στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους, διότι αι αποστάσεις έχουν εκμηδενισθεί, αφού τα καλπάζοντα σε νέα τεχνολογία οπλικά συστήματα τις έχουν υπερκαλύψει, οι ασύμμετρες απειλές αψηφούν το μέγεθος ισχύος, ενώ οι υβριδικοί πόλεμοι αγνοούν τακκτικές και δόγματα του παρελθόντος. Η προσβολή των διδύμων πύργων, αλλά και του εγκεφάλου της αμύνης της χώρας, ταυ πενταγώνου, προ είκοσι ετών, είναι η απόδειξη.
«Η Δύση...που δύει» (α τίτλος) καθόλου δεν σημαίνει ότι, η Δύση.... έχει δύσει. Είναι αφυπνιστικού χαρακτήρα τίτλος και η πρόσφατη τραγωδία του Αφγανιστάν, ας γίνει η αφετηρία μιας περαιτέρω στοχευμένης αντιμετώπισης της κατάστασης από τους ηγέτες και τους λαούς της Δύσης. Ο γερμανός Πρόεδρος Στάινμάγερ απεκάλεσε το γεγονός... «το όνειδος της Δύσης», ενώ ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε για την εξωτερική πολιτική Ζ. Μπορέλ χαρακτήρισε τις εξελίξεις στο Αφγανιοτάν «καταστροφή» και «εφιάλτη», ασφαλώς για τη Δύση. Ας είναι αυτή η τελευταία φορά που η Δύση υφίσταται τέτοια προσβολή και ταπείνωση. Ομως για να συμβεί αυτά, πρέπει πολλά να αλλάξουν και αυτό αφορά περισσότερο την Ε.Ε. Δεν είναι δυνατόν να λειτουργεί όπως λειτουργεί σήμερα, με δισταγμό, αναβλητικότητα, συμβιβασμούς και γενικά χλιαρή στάση στα παρουσιαζόμενα προβλήματα Απαιτείται αναδιοργάνωση και ανασύνταξη. θεσμικές αλλαγές στη λειτουργία της, εμβάθυνση και ολοκλήρωση που να πλησιάσει ένα μοντέλο ομοσπονδιακού συστήματος, με ενίσχυση του τομέα αμύνης και ασφάλειας σε βαθμό πλήρους αυτάρκειας, αλλά με ενιαία εξωτερική πολιτική, Πρέπει να ανακτήσει το κύρος της και να καταστεί υπολογίσιμη γεωπολιτική οντότητα. Να συμπήξει μία δυναμική συμμαχία, «Δυτική Συμμαχία», με τις ΗΠΑ που πιστεύεται ότι αργά η γρήγορα θα ξαναβρουν το βηματισμό τους και την πρωτεύουσα θέση τους στην παγκόσμια σκηνή, με στόχο την προστασία και την ασφάλεια του δυτικού κόσμου, των κεκτημένων του, των αξιών του, ταυ πολιτισμού του.
Το ΝΑΤΟ έχει ξεπερασθεί από το χρόνο και τις νέες εξελίξεις, η αποστολή του έληξε την επαύριο της διάλυσης ταυ Σ. Βαρσοβίας και σήμερα γίνεται η τροχοπέδη της ανάπτυξης του αμιγώς ευρωπαϊϊκού πυλώνα αμύνης και ασφαλείας. Αν θέλεις να είσαι γεωπολιτικού ρόλου οντότητα, οφείλεις να διαθέτεις και την ανάλογη δική σου στρατιωτική ισχύ. Αν με αυτή τη Δυτική Συμμαχία συμπράξει και η Ρωσία γίνεται αμέσως αντιληπτό το γεωπολιτικό μέγεθος μετώπου που θα προστατεύει τη Δύση και ότι εννοούμε γι αυτήν. Τα γεγονότα στο Αφγανιστάν εκτιμάται γενικά ότι, θα γίνουν ο καταλύτης ανταγωνισμών και ανακατατάξεων και η Δύση θα κληθεί να εξασφαλίσει την επιβίωσή της και τον πολιτισμό της. Πρέπει να ετοιμασθεί να αντιμετωπίσει τις πολύμορφες απειλές της εττοχής μας, να μην αιφνιδιασθεί και να τολμήσει.
* Στρατηγός ε.α. Επίτιμος Α/ΓΕΕΘΑ και Ακαδημαϊκός