Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες, Αγαπητοί φίλοι,

Το Κέντρο Αριστείας Ακρόπολις, στο πλαίσιο του οράματός του και της αποστολής του για συνδρομή στον Πολιτισμό διοργάνωσε, την 29 Μαΐου 2024, μια διαδικτυακή εκδήλωση - αφιέρωμα στην εθνική μνημοσύνη της Άλωσης της Πόλης, το 1453.
Η εκδήλωση ήταν εξαιρετική. Είχαμε μια μεγάλη πνευματική βραδιά, όπου ο κ. Ευάγγελος Χρυσός, διακεκριμένος καθηγητής βυζαντινολόγος, μαζί με τη συντονίστρια κα Αντωνία Δήμου, Οικονομολόγο και Διεθνολόγο, με ειδίκευση στην Μέση Ανατολή και Εκτελεστικό Διευθυντή του Κέντρου ανέβασαν πολύ ψηλά τον πήχη της ποιότητας της διάλεξης και της συζήτησης.
Ο πρόεδρος του Κέντρου στον χαιρετισμό του, τόνισε:



Σ ευχαριστώ πολύ Τόνια για την μεστή, περιεκτική εισαγωγή. Και ευχαριστώ πάρα πολύ. Και τυχερός ήμουν απόψε που επιλέξαμε τον καθηγητή κύριο Χρυσό για να κάνουμε αυτή την εκδήλωση.
Το Κ.Αρ. Ακρόπολις, στο πλαίσιο του οράματός του και της αποστολής του για συνδρομή στον Πολιτισμό, διοργανώνει, απόψε, την εκδήλωση-αφιέρωμα εθνικής μνημοσύνης της Άλωσης της Πόλης, το 1453.
Με την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1204. Με την Τέταρτη Σταυροφορία αρχίζει η κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που, μετά το 1430, περιλαμβάνει μόνο την Κωνσταντινούπολη με τα περίχωρά της και το Δεσποτάτο του Μωρέως.
Οι προσπάθειες του Ιωάννη Παλαιολόγου για βοήθεια από τη Δύση μέσω της ένωσης των Εκκλησιών δημιουργεί τρομερές αντιθέσεις στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ ενωτικών και ανθενωτικών. Την ίδια εποχή, η αναρρίχηση στον οθωμανικό θρόνο του αδιάλλακτου Μωάμεθ στη θέση του διαλεκτικού πατέρα του Μουράτ, σημαίνει εφαρμογή της έμμονης ιδέας του πρώτου, που είναι η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, κάτι που καταφέρνει μετά από πολιορκία 55 ημερών.
Η Άλωση της Πόλης γίνεται την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, αποφράδα ημέρα, μέρα που ακούστηκε η κραυγή “Εάλω η Πόλις” και η Βασιλεύουσα, η Πόλη των Αγίων, των Αυτοκρατόρων και των θρύλων, πέρασε στην κατοχή του Οθωμανού δυνάστη.
Και, το Βυζάντιο, η κιβωτός του πνευματικού πλούτου της Αρχαίας Ελλάδας και της Χριστιανικής διδασκαλίας, έπεσε.
Είμαι βέβαιος ότι ο κ. Ευάγγελος Χρυσός, διακεκριμένος καθηγητής βυζαντινολόγος, μαζί με τη συντονίστρια κα Αντωνία Δήμου, Οικονομολόγο και Διεθνολόγο, με ειδίκευση στην Μέση Ανατολή και Εκτελεστικό Διευθυντή του Κέντρου θα ανεβάσουν πολύ ψηλά τον πήχη της ποιότητας της διάλεξης και της συζήτησης.
Η 29 Μαΐου 1453 μία μέρα που ο Ελληνισμός και η Χριστιανοσύνη, η Ευρώπη και η Ρώμη δεν θα ξεχάσουν ποτέ. Ο Κων/νος Παλαιολόγος με την ηρωική του στάση διέσωσε την Αξιοπρέπεια μας και η μνήμη του κράτησε το Έθνος όρθιο τα επόμενα μαύρα 400 χρόνια της σκλαβιάς. Η Ελλάδα κοιτίδα του πολιτισμού και διαφύλαξης των ιδεωδών της Δημοκρατίας, της Χριστιανοσύνης είναι παράλληλα και παράγον σταθερότητας στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και όχι μόνο. Αξίζει να θυμόμαστε πάντα την ιστορία μας και να διδασκόμαστε από αυτή. Γιατί όποιος διδάσκεται από την ιστορία του δεν έχει μόνο παρελθόν, αλλά παρόν και μέλλον.
Ο Ελληνισμός δεν θα ζήσει αν μείνει χωρίς οράματα, μνήμες και ελπίδα. Μόνο αν μείνει άπαρτο το κάστρο της μνήμης που το συντήρησαν και το συντηρούν οι θρύλοι και μαζί τους οι ενσαρκωτές της εθνικής μας ιδέας, το Γένος θα επιβιώσει και θα δοξαστεί. Οι κάθε λογής υποτελείς, οι συμβιβασμοί & οι ειρηνολογίες, δεν συμβαδίζουν ούτε με τον πατριωτισμό, ούτε με το συμφέρον του ελληνισμού!
Με την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1204. Με την Τέταρτη Σταυροφορία αρχίζει η κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που, μετά το 1430, περιλαμβάνει μόνο την Κωνσταντινούπολη με τα περίχωρά της και το Δεσποτάτο του Μωρέως.
Οι προσπάθειες του Ιωάννη Παλαιολόγου για βοήθεια από τη Δύση μέσω της ένωσης των Εκκλησιών δημιουργεί τρομερές αντιθέσεις στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ ενωτικών και ανθενωτικών. Την ίδια εποχή, η αναρρίχηση στον οθωμανικό θρόνο του αδιάλλακτου Μωάμεθ στη θέση του διαλεκτικού πατέρα του Μουράτ, σημαίνει εφαρμογή της έμμονης ιδέας του πρώτου, που είναι η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, κάτι που καταφέρνει μετά από πολιορκία 55 ημερών.
Η Άλωση της Πόλης γίνεται την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, αποφράδα ημέρα, μέρα που ακούστηκε η κραυγή “Εάλω η Πόλις” και η Βασιλεύουσα, η Πόλη των Αγίων, των Αυτοκρατόρων και των θρύλων, πέρασε στην κατοχή του Οθωμανού δυνάστη.
Και, το Βυζάντιο, η κιβωτός του πνευματικού πλούτου της Αρχαίας Ελλάδας και της Χριστιανικής διδασκαλίας, έπεσε.
Είμαι βέβαιος ότι ο κ. Ευάγγελος Χρυσός, διακεκριμένος καθηγητής βυζαντινολόγος, μαζί με τη συντονίστρια κα Αντωνία Δήμου, Οικονομολόγο και Διεθνολόγο, με ειδίκευση στην Μέση Ανατολή και Εκτελεστικό Διευθυντή του Κέντρου θα ανεβάσουν πολύ ψηλά τον πήχη της ποιότητας της διάλεξης και της συζήτησης.
Η 29 Μαΐου 1453 μία μέρα που ο Ελληνισμός και η Χριστιανοσύνη, η Ευρώπη και η Ρώμη δεν θα ξεχάσουν ποτέ. Ο Κων/νος Παλαιολόγος με την ηρωική του στάση διέσωσε την Αξιοπρέπεια μας και η μνήμη του κράτησε το Έθνος όρθιο τα επόμενα μαύρα 400 χρόνια της σκλαβιάς. Η Ελλάδα κοιτίδα του πολιτισμού και διαφύλαξης των ιδεωδών της Δημοκρατίας, της Χριστιανοσύνης είναι παράλληλα και παράγον σταθερότητας στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και όχι μόνο. Αξίζει να θυμόμαστε πάντα την ιστορία μας και να διδασκόμαστε από αυτή. Γιατί όποιος διδάσκεται από την ιστορία του δεν έχει μόνο παρελθόν, αλλά παρόν και μέλλον.
Ο Ελληνισμός δεν θα ζήσει αν μείνει χωρίς οράματα, μνήμες και ελπίδα. Μόνο αν μείνει άπαρτο το κάστρο της μνήμης που το συντήρησαν και το συντηρούν οι θρύλοι και μαζί τους οι ενσαρκωτές της εθνικής μας ιδέας, το Γένος θα επιβιώσει και θα δοξαστεί. Οι κάθε λογής υποτελείς, οι συμβιβασμοί & οι ειρηνολογίες, δεν συμβαδίζουν ούτε με τον πατριωτισμό, ούτε με το συμφέρον του ελληνισμού!
Οι εισηγητές ήταν εξαιρετικοί, αυθεντικοί, και επιπλέον μετέδωσαν τη γνώση και εμπειρία με βαθιά ειλικρίνεια σε ένα κοινό εξαιρετικά προσηλωμένο.
Ο συντονισμός της κας Δήμου υπήρξε υποδειγματικός και άψογος και ακριβοδίκαια μοίρασε τον χρόνο σε μια πληθώρα ερωτήσεων και απόψεων. Μεταξύ των άλλων η συντονίστρια έδωσε έμφαση στα κύρια σημεία των ομιλητών, οπως:
Εξαιρετικός ήσαστε κ. καθηγητά και σας ευχαριστούμε πάρα πολύ γι αυτή την εξαιρετική τεκμηριωμένη παρουσίαση των λόγων που οδήγησαν στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης και την ευθύνη της Δύσης, η οποία οφειλόταν στον κατακερματισμό των συμφερόντων της, αλλά και στην πραγματική αδυναμία της, όπως μας την αποτυπώσατε στο να παρασχεθεί αυτή η βοήθεια.
Πραγματικά εγώ θα κρατήσω πριν δώσω το λόγο, σε καθέναν και κάθε μία εκ των συμμετεχόντων στη σημερινή εκδήλωση.
Πραγματικά είναι μεγάλη τιμή για εμάς η παρουσία σας σήμερα.
Επομένως, όπως είπατε πολύ σωστά κύριε καθηγητά, ο δυτικός παράγοντας από τον οποίο περίμενε
τη σωτηρία της η πόλη, τον αναλύσαμε με πολύ τεκμηριωμένο τρόπο, παρά, όπως είπατε, τη φαινομενικά απόρθητη οχύρωση της.
Οι ιστορικοί, όλοι οι σύγχρονοι αλλά και οι παλαιότεροι ιστορικοί, συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η άλωση της δεν ήταν αναπόφευκτη.
Τα κανόνια, όπως αναφέρατε, ένας από τους λόγους ως τη νέα τεχνολογία πυροβολικού της τότε εποχής, ήταν καθοριστική στην Άλωση και ανέτρεψε παραδοσιακά δεδομένα του πολέμου.
Επιφανείς πολίτες, όπως επίσης πολύ σωστά αναφέρατε, προχώρησαν στην αποθησαύριση του πλούτου τους στο εξωτερικό, παρά στο να διοχετευθεί αυτός ο πλούτος στη διάσωση και την υπεράσπιση της πόλης.
Ως εκ τούτου, οι Ούγγροι μηχανικοί, όπως πολύ σωστά θέσατε, διέθεσαν τα κανόνια τους όχι στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγου, ο οποίος ήταν ο πρώτος τον οποίο προσέγγισαν, αλλά στον Οθωμανό σουλτάνο.
Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος δυστυχώς έπεσε ηρωικά μαχόμενος με μερικές χιλιάδες πολεμιστές. Δεν διεσώθη, όμως. Αλλά, όπως πολύ ορθά αναφέρατε, διεσώθη η τιμή του Έθνους.
Αποτελεί η άλωση της Πόλης προδοσία της Δύσης. Σε αυτό το ερώτημα δώσατε μια πολύ τεκμηριωμένη απάντηση. Οι περισσότερες χώρες της Δύσης δεν είχαν πραγματική δυνατότητα να προσφέρουν στρατιωτική βοήθεια και πάνω απ όλα, όσον αφορά την πολιτική βούληση. Ουδέποτε συμφώνησαν σε ανάληψη στρατιωτικής πρωτοβουλίας μεγάλης κλίμακας, ώστε να διασωθεί το Βυζάντιο από τους Τούρκους.
Ο Πάπας από την άλλη πλευρά, η θρησκευτική ηγεσία υποσχόταν αρωγή χωρίς δέσμευση της Δύσεως, προσπαθώντας ουσιαστικά να παραπλανήσει τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο.
Όπως πολύ σωστά αναφέρατε, υπήρχε σχίσμα της παπικής εκκλησίας με ανταγωνιστές πάπες, υποψήφιους πάπες και αντί πάπες που υποστηρίζονταν από χώρες οι οποίες πολύ απλά ήθελαν να επιβάλουν τη βούλησή τους στα πολιτικά δρώμενα της εποχής. Ό, τι έχανε επομένως ο Πάπας, κάτι τέτοιο ήθελε να το κερδίσει στην Ανατολή, προσπαθώντας να προωθήσει την υποταγή στη Ρώμη.
Και τέλος, πολύ σημαντική ήταν στοχαστική ανάλυση των προσωπικοτήτων στην οποία προβήκαμε και υπόμνηση της δράσης τους τόσο πριν όσο και μετά την άλωση της Πόλης.
Ο διαλέκτης καθηγητής πανεπιστημίου κύριος Ευάγγελος Χρυσός, με συνοπτικό ΒΣ, έκλεισε:

Πραγματικά εγώ θα κρατήσω πριν δώσω το λόγο, σε καθέναν και κάθε μία εκ των συμμετεχόντων στη σημερινή εκδήλωση.
Πραγματικά είναι μεγάλη τιμή για εμάς η παρουσία σας σήμερα.
Επομένως, όπως είπατε πολύ σωστά κύριε καθηγητά, ο δυτικός παράγοντας από τον οποίο περίμενε
τη σωτηρία της η πόλη, τον αναλύσαμε με πολύ τεκμηριωμένο τρόπο, παρά, όπως είπατε, τη φαινομενικά απόρθητη οχύρωση της.
Οι ιστορικοί, όλοι οι σύγχρονοι αλλά και οι παλαιότεροι ιστορικοί, συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η άλωση της δεν ήταν αναπόφευκτη.
Τα κανόνια, όπως αναφέρατε, ένας από τους λόγους ως τη νέα τεχνολογία πυροβολικού της τότε εποχής, ήταν καθοριστική στην Άλωση και ανέτρεψε παραδοσιακά δεδομένα του πολέμου.
Επιφανείς πολίτες, όπως επίσης πολύ σωστά αναφέρατε, προχώρησαν στην αποθησαύριση του πλούτου τους στο εξωτερικό, παρά στο να διοχετευθεί αυτός ο πλούτος στη διάσωση και την υπεράσπιση της πόλης.
Ως εκ τούτου, οι Ούγγροι μηχανικοί, όπως πολύ σωστά θέσατε, διέθεσαν τα κανόνια τους όχι στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγου, ο οποίος ήταν ο πρώτος τον οποίο προσέγγισαν, αλλά στον Οθωμανό σουλτάνο.
Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος δυστυχώς έπεσε ηρωικά μαχόμενος με μερικές χιλιάδες πολεμιστές. Δεν διεσώθη, όμως. Αλλά, όπως πολύ ορθά αναφέρατε, διεσώθη η τιμή του Έθνους.
Αποτελεί η άλωση της Πόλης προδοσία της Δύσης. Σε αυτό το ερώτημα δώσατε μια πολύ τεκμηριωμένη απάντηση. Οι περισσότερες χώρες της Δύσης δεν είχαν πραγματική δυνατότητα να προσφέρουν στρατιωτική βοήθεια και πάνω απ όλα, όσον αφορά την πολιτική βούληση. Ουδέποτε συμφώνησαν σε ανάληψη στρατιωτικής πρωτοβουλίας μεγάλης κλίμακας, ώστε να διασωθεί το Βυζάντιο από τους Τούρκους.
Ο Πάπας από την άλλη πλευρά, η θρησκευτική ηγεσία υποσχόταν αρωγή χωρίς δέσμευση της Δύσεως, προσπαθώντας ουσιαστικά να παραπλανήσει τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο.
Όπως πολύ σωστά αναφέρατε, υπήρχε σχίσμα της παπικής εκκλησίας με ανταγωνιστές πάπες, υποψήφιους πάπες και αντί πάπες που υποστηρίζονταν από χώρες οι οποίες πολύ απλά ήθελαν να επιβάλουν τη βούλησή τους στα πολιτικά δρώμενα της εποχής. Ό, τι έχανε επομένως ο Πάπας, κάτι τέτοιο ήθελε να το κερδίσει στην Ανατολή, προσπαθώντας να προωθήσει την υποταγή στη Ρώμη.
Και τέλος, πολύ σημαντική ήταν στοχαστική ανάλυση των προσωπικοτήτων στην οποία προβήκαμε και υπόμνηση της δράσης τους τόσο πριν όσο και μετά την άλωση της Πόλης.
Ο διαλέκτης καθηγητής πανεπιστημίου κύριος Ευάγγελος Χρυσός, με συνοπτικό ΒΣ, έκλεισε:

Πρώτον, η Άλωση της Πόλης ήταν ένα γεγονός αναπόδραστον.
Δεύτερον, η Δύση, τόσο η πολιτική, όσο και η εκκλησιαστική της ηγεσία, δεν ήταν σε θέση να παράσχει αποτελεσματική βοήθεια στην απειλούμενη Πόλη.
Τρίτον, επιβάλλεται να «καθάρωμεν» την μνήμη μας για να αποτιμήσουμε το κοσμοϊστορικό γεγονός της Άλωσης και αν ψάχνουμε για προδότες, δεν χρειάζεται
να περάσουμε τις θάλασσες. Χρήσιμος θα ήταν ένας καθρέπτης του γένους, για να τον κοιτάμε προσεκτικά και να τον αξιοποιούμε ανελλιπώς και χωρίς παραμορφωτικούς φακούς.
Το γένος των Ρωμιών οδηγήθηκε στη δουλεία, γιατί δεν διέθετε πια ούτε τις φυσικές, αλλά ούτε και τις ηθικές δυνάμεις για να αποσοβήσει τον έσχατο κίνδυνο.
Κι έτσι «η Ρωμανία πέρασε,
η Ρωμανία ‘πάρθεν». Κι έγινε… «τραγούδι ο πόνος και θρήνος ο καημός».
να περάσουμε τις θάλασσες. Χρήσιμος θα ήταν ένας καθρέπτης του γένους, για να τον κοιτάμε προσεκτικά και να τον αξιοποιούμε ανελλιπώς και χωρίς παραμορφωτικούς φακούς.
Το γένος των Ρωμιών οδηγήθηκε στη δουλεία, γιατί δεν διέθετε πια ούτε τις φυσικές, αλλά ούτε και τις ηθικές δυνάμεις για να αποσοβήσει τον έσχατο κίνδυνο.
Κι έτσι «η Ρωμανία πέρασε,
η Ρωμανία ‘πάρθεν». Κι έγινε… «τραγούδι ο πόνος και θρήνος ο καημός».
Αποδείξαμε ότι ξέρουμε και ότι μπορούμε.
Μένει να συνεχίσουμε τον καλό δρόμο για τη μετάδοση των ιδεών μας. Συντονισμένοι και όλοι μαζί. Διότι, όπως φάνηκε, κανείς δεν περισσεύει.
Όλοι έχουν τη θέση τους κι όλοι βάζουν το λιθαράκι τους, χτίζοντας ένα μέλλον καλύτερο για τη χώρα μας και για τα παιδιά μας.
Μένει να συνεχίσουμε τον καλό δρόμο για τη μετάδοση των ιδεών μας. Συντονισμένοι και όλοι μαζί. Διότι, όπως φάνηκε, κανείς δεν περισσεύει.

Κοιτώντας μπροστά, ξεκινάμε τις προετοιμασίες για τα επόμενα.
Σας ευχαριστώ
Αναστάσιος Μπασαράς, Πρόεδρος του Κέντρου Αριστείας Ακρόπολις
Αναστάσιος Μπασαράς, Πρόεδρος του Κέντρου Αριστείας Ακρόπολις
Αξίζει πολύ να ανοίξετε και να διαβάστε το Τετράδιο των χαιρετισμών και των ομιλιών των ομιλητών της Εσπερίδας!
Αξίζει πολύ να δείτε το πλήρες ηχοθέαμα (βίντεο) της Εσπερίδας αναρτημένο στο Youtube.